Hoa Kỳ đã đồng ý với Singapore để đưa máy bay trinh thám Poseidon P8 đến Singapore trong tháng này. Đây là một phản ứng mới nhất để trả lời việc Trung Quốc yêu sách lãnh thổ ở Biển Đông. Trung Quốc cho đây là hành động quân sự hóa khu vực. (Hinh  trên: US Penseidon P8).

Trong tuyên bố chung sau cuộc họp tại Washington hôm qua, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter và Bộ trưởng Quốc phòng Singapore Ng Eng Hen hoan nghênh việc triển khai các máy bay này từ ngày 7/12 đến ngày 14/12 tới đây.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói trong buổi họp báo thường nhật rằng: “Tôi nghĩ rằng gia tăng triển khai quân sự của Hoa Kỳ và đẩy mạnh quân sự hóa khu vực không phù hợp với lợi ích dài hạn chung của các nước trong khu vực này,”. Theo bà Hoa thì Trung Quốc tin rằng Singapore cũng như các nước khác trong khu vực, muốn nhìn thấy hòa bình và thịnh vượng ở Đông Nam Á.

Hoa Kỳ đã đưa máy bay P8 vào hoạt động ở Nhật Bản và Philippines, và cũng đã tiến hành các chuyến bay giám sát cho Singapore, Malaysia.

Theo thông cáo chung thì sự hiện diện của các máy bay P8 ở Singapore sẽ nâng cao khả năng phối hợp với quân đội các nước đồng minh trong khu vực qua các cuộc tập trận song phương hay đa phương, đồng thời hỗ trợ kịp thời cho các hoạt động cứu trợ nhân đạo và thiên tai.

Hoa Kỳ và Singapore có hiệp định hợp tác quốc phòng lâu dài, nên việc triển khai máy bay P8 chỉ là một phần trong hiệp định này. Bộ trưởng Mỹ Carter và BT Singapore Ng ký kết còn bao gồm việc hợp tác chống khủng bố xuyên quốc gia và vi phạm tác quyền.

Washington đã chỉ trích xây dựng đảo nhân tạo ở vùng tranh chấp quần đảo Trường Sa của Biển Trung Quốc của Trung Quốc, và đã tiến hành tuần tra trên biển và không khí ở gần họ gần đây.

Tháng trước, Tổng thống Mỹ Barack Obama kêu gọi các nước ngừng xây dựng và quân sự hóa các đảo nhân tạo. Ông nói Hoa Kỳ tiếp tục khẳng định quyền tự do hải hành của mình. Trong khi đó Trung Quốc đáp lại rằng họ sẽ tiếp tục xây dựng hai cơ sở quân sự và dân sự trên các đảo.

Tháng trước, Mỹ B-52 đã bay gần một số hòn đảo nhân tạo của Trung Quốc và vào cuối tháng mười một tàu khu trục Mỹ tên lửa dẫn đường đi thuyền trong vòng 12 hải lý của một trong một đảo nhân tạo mà TQ cho là có chủ quyền.

Cùng lúc hải quân Trung Quốc đã phát đi tám tín hiệu cảnh báo cho phi hành đoàn của một phi cơ P8 của Mỹ khi bay gần quần đảo, khi phóng viên CNN tháp tùng chuyến bay này.

(Tường trình của David Brunnstrom; do Mohammad Zargham và Nick Macfie chỉnh sửa)