Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố : « vấn đề Đài Loan là chuyện nội bộ của Trung Quốc. Bà Thái Anh Văn đắc cử không làm thay đổi gì, vì trên thế giới chỉ có một nước Trung Quốc. Trung Quốc sẽ không tha thứ để mất chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ ». Tuy nhiên, theo Reuters, nếu so với lần đầu tiên đảng Dân Tiến thắng cử vào năm 2000 với tổng thống Trần Thủy Biển, phản ứng lần này của Bắc Kinh được xem là khá chừng mực.

Từ Thượng Hải, thông tín viên Delphine Sureau tường thuật :

« ”Người dân Đài Loan đã chọn bà Thái Anh Văn, chứ không phải nền độc lập”, đây là hàng tít lớn trên tờ Hoàn cầu thời báo trong số ra sáng hôm nay. Như để trấn an và giảm thiểu quy mô của cuộc bầu cử tổng thống lần này, tờ nhật báo của đảng Cộng Sản đã nhắc lại sự thận trọng của nữ tân tổng thống trong chiến dịch tranh cử, cũng như quan điểm ”giữ nguyên hiện trạng” của bà. Tờ báo cảnh báo : độc lập là một viễn cảnh không thể xảy ra.
Chính bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng nhắc lại ý trên vào tối muộn ngày hôm qua. Phát ngôn viên Hồng Lỗi tuyên bố : Chỉ có một nước Trung Hoa duy nhất trên thế giới, gồm cả đại lục và Đài Loan. Ông nói thêm : Chính phủ Trung Quốc ”phản đối” mọi hình thức độc lập.

Hai tháng sau cái bắt tay lịch sử giữa chủ tịch Tập Cận Bình và tổng thống mãn nhiệm Mã Anh Cửu, Bắc Kinh lo ngại là sự xích lại gần nhau giữa hai bờ eo biển Đài Loan sẽ bị đưa ra xem xét lại. Chính phủ Trung Quốc luôn hy vọng lấy lại Đài Loan, dù phải dùng tới cả vũ lực. Vì vậy, chính quyền đã thiết lập biện pháp kiểm duyệt nhằm giảm thiểu chiến thắng của đảng Dân Tiến. Mục đích là ngăn chặn người sử dụng internet đưa ra phản ứng và bình luận. Trên mạng Weibo, được coi là twitter Trung Quốc, các tìm kiếm về bà Thái Anh Văn hoàn toàn bị ngăn chặn ».

Giới tranh đấu Hồng Kông kêu gọi hợp tác mạnh hơn với Đài Loan

Về phía Hồng Kông, sau khi bà Thái Anh Văn đắc cử tổng thống, các lãnh đạo sinh viên phong trào Ô vàng – đòi bầu cử trực tiếp người đứng đầu đặc khu – kêu gọi gia tăng quan hệ với Đài Loan. Trong một cuộc họp báo tại Đài Bắc, Hoàng Chi Phong (Joshua Wong), một trong các thủ lĩnh của phong trào sinh viên, tuyên bố : « Dù là vấn đề chủ quyền của Đài Loan hay tương lai của Hồng Kông, tất cả chúng ta đều phải đối mặt với Trung Quốc ».

Giống như Đài Loan, với phong trào Hoa hướng dương, thế hệ tranh đấu trẻ của Hồng Kông trưởng thành qua phong trào Ô vàng năm 2014. Hôm qua, năm nhà tranh đấu Đài Loan thuộc đảng Quyền Lực Mới (New Power Party), xuất thân từ phong trào Hoa hướng dương, đã đắc cử dân biểu. Trước đó, hồi tháng 11/2015, nhiều nhà tranh đấu của phong trào Ô vàng cũng đắc cử trong một số cuộc bầu cử địa phương ở Hồng Kông. Ông Alex Chu, một lãnh đạo phong trào Ô vàng Hồng Kông kêu gọi hợp tác mạnh hơn giữa Hồng Kông và Đài Loan trong mọi lĩnh vực. Ông nói : « Chúng ta phải đối mặt với cùng một đe dọa, chúng ta đều phải bảo vệ xứ sở của chúng ta, vận mệnh của chúng ta ».

Tác giả: Thu Hằng @ RFI