Đến năm 2030, Trung Quốc sẽ có nhiều hàng không mẫu hạm và Biển Đông sẽ là “ao nhà” của họ, một nghiên cứu mới của Hoa Kỳ đã cảnh cáo. Nghiên cứu của Trung tâm Chiến lược Quốc tế (CSIS) cho rằng quyền lực trong khu vực Châu Á Thái Bình Dương dần dà vuột khỏi tầm tay của Mỹ.

Nghiên cứu nói “kế sách tái cân bằng (sức mạnh)” đến châu Á của Tổng thống Obama không rõ ràng. Điều này lý giải tại sao Mỹ không phân bổ đủ tài vật lực để đối phó với các mối đe dọa ngày một gia tăng từ Trung Quốc và Bắc Triều Tiên. Theo đó Hoa Kỳ không những cần duy trì mà còn phải mở rộng sự hiện diện quân sự tại khu vực châu Á Thái Bình Dương, cũng như đẩy mạnh việc tăng cường khả năng quân sự của các đồng minh và các đối tác.

Trung tâm CSIS đã tiến hành nghiên cứu do yêu cầu của Quốc hội Mỹ về những hoạt động của Ngũ Giác Đài để có một đánh giá độc lập, trung thực về chiến lược của Mỹ trong vùng châu Á Thái Bình Dương.

Nghiên cứu kết luận rằng việc “tái cân bằng” của chính phủ Obama cần được chú trọng hơn như gia tăng nguồn lực, đặc biệt là khi Trung Quốc đẩy nhanh tốc độ “cưởng đoạt” như xây dựng trên các hòn đảo trong vùng biển Đông và Biển Đông Trung Quốc; cùng lúc Bắc Triều Tiên âm thầm phát triển tên lửa hạt nhân và tên lửa đạn đạo.

“Trung Quốc và Bắc Triều Tiên thường xuyên có những hoạt động để đo lường các cam kết về an ninh và khả năng ứng phó của quân đội Hoa Kỳ. Cán cân sức mạnh quân sự trong khu vực đang vuột khỏi tầm tay của Mỹ“. Theo đó Trung Quốc sẽ có thêm nhiều tàu sân bay vào năm 2030. Điều này sẽ đe dọa trực tiếp đến các nước trong vùng. Năm ngoái họ đã công bố chính thức việc đóng tàu sân bay thứ hai, và dự kiến ​​sẽ đóng thêm nhiều chiếc nữa trong những năm tới.

“Đối với các bên tranh chấp ở Biển Đông, các hành động trên sẽ thay đổi bàn cờ khu vực, Trung Quốc sẽ gần như luôn luôn có một cụm tàu sân bay lênh đênh đâu đó hay cách vùng tranh chấp chừng nửa ngày đường biển.”

Cho dù họ chiếm giữ lãnh hải hay chia sẻ tài nguyên với các nước qua thương thảo, “Biển Đông sẽ hầu như bị coi là cái “ao nhà” của họ, như Caribbean hay Vịnh Mexico là lãnh hải của Hoa Kỳ ngày nay,” trung tâm CSIS cho biết.

Việc thử nghiệm vũ khí hạt nhân của Bắc Triều Tiên trong thời gian gần đây, cũng làm cho các hoạt động của hải quân Mỹ ở Biển Đông trở nên nguy hiểm hơn, cho dù Mỹ có đội tàu ngầm tiên tiến.

“Tái phối trí lực lượng” được cho là một trong những ưu tiên của chính sách ngoại giao hàng đầu của Obama, nhưng các cuộc khủng hoảng quốc tế, trong đó có xung đột ở Trung Đông, sự nổi lên của các nước Hồi giáo, và căng thẳng với Nga, đã làm kế hoạch này không được chú trọng đúng mức.

Trung tâm nghiên cứu CSIS xác định ba mục tiêu chính của Mỹ trong khu vực là bảo vệ công dân Hoa Kỳ và các đồng minh, xúc tiến thương mại và cơ hội kinh tế và thúc đẩy dân chủ trong vùng. Nhưng nghiên cứu cũng bày tỏ sự lo ngại kế hoạch tái cân bằng “có thể không đủ mạnh để đảm bảo các lợi ích của Mỹ.” Nghiên cứu này chỉ trích chính quyền Obama đã xem thường những đe dọa từ sự trỗi dậy của Trung Quốc và sự hiếu chiến của Bắc Triều Tiên, theo đó việc cắt giảm ngân sách quân sự theo quy định của Đạo luật Kiểm soát ngân sách sẽ “hạn chế nghiêm trọng việc thực hiện kế hoạch tái cân bằng quân sự”. Trong khi đó Quốc hội cho rằng “để có một thỏa thuận ngân khoản quốc phòng lâu dài cần phải có sự đồng thuận của lưỡng đảng.”

Nghiên cứu cũng phàn nàn rằng đã có sự nhầm lẫn về kế hoạch “tái cân bằng” của Washington trên khu vực châu Á-Thái Bình Dương, cũng như sự quan tâm về việc thực hiện kế hoạch, một phần vì chưa có một tuyên bố chiến lược chính thức.

“Giải quyết sự nhầm lẫn này sẽ giúp các cơ quan điều hành việc phát triển chiến lược có một định hướng rõ ràng, mạch lạc, và thảo luận về các chiến lược đó với Quốc hội cũng như với các đồng minh của Mỹ, các đối tác trên toàn thế giới”, nghiên cứu khuyến cáo. “Các thách thức đang ngày càng tăng nhanh hơn khả năng quốc phòng của các quốc gia trong khu vực”

Tin REUTERS/Simon Denyer, tiếng Việt do VIETQUOC.COM