Tin REUTERS.- Thủ tướng Úc và Thủ tướng New Zealand kêu gọi tại cuộc hội đàm song phương ở Sydney, trong bối cảnh căng thẳng trở lại Biển Đông sau khi giới chức Mỹ và Đài Loan cho hay, Bắc Kinh đã triển khai hệ thống tên lửa đất đối không đến đảo Phú Lâm, quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền Việt Nam.

Reuters dẫn lời Thủ tướng Úc Malcolm Turnbull (hình trên, bên trái) trong cuộc hội đàm với người đồng cấp New Zealand John Key: “Chúng tôi thúc giục các bên kiềm chế không tiến hành bất kỳ công trình xây dựng nào, thực hiện bất kỳ hành động quân sự hóa nào và cải tạo đất ở Biển Đông. Điều quan trọng chúng ta cần ngay bây giờ là một sự xuống thang căng thẳng”.

Trong phát biểu của mình, Thủ tướng Úc còn nhắc đến một phát biểu của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình mà theo ông Turnbull, nếu Bắc Kinh thực hiện đúng điều đó thì mọi tranh chấp sẽ được giải tỏa: “Chủ tịch Tập đã đúng khi xác định tránh bẫy “Thucydides”. (Thucydides là tên của một nhà sử học người Hy Lạp với nhận định một siêu cường mới nổi bao giờ cũng tạo ra sự lo ngại và chống đối của siêu cường đã hình thành, từ đó tạo ra nguy cơ chiến tranh giữa siêu cường mới và cũ.)

Tuy nhiên, có vẻ như Bắc Kinh đang đi thể hiện những động thái “nói không đi đôi với làm”, giống như việc từng cam kết phi quân sự hóa Biển Đông trước đó.

Trước đó, hồi tháng 9/2015, ông Tập Cận Bình đã cam kết phi quân sự hoá trong cuộc hội đàm với Tổng thống Barack Obama trong chuyến công du Mỹ.

Về phần mình, Thủ tướng New Zealand cho biết cả Úc và New Zealand sẽ sử dụng mối quan hệ gần gũi của mình với Trung Quốc và các nước châu Á khác để giúp giải quyết vấn đề hòa bình và hợp pháp, theo AAP. New Zealand là nước đầu tiên công nhận Trung Quốc là có nền kinh tế thị trường.

Trong một diễn biến mới nhất liên quan, Ngoại trưởng Úc Julie Bishop đang có chuyến công du đến Bắc Kinh và đề cập vấn đề tên lửa khi gặp giới chức của Trung Quốc, trong đó có Cố vấn nhà nước Dương Khiết Trì.

Thông cáo của Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 18/2 dẫn lời ông Dương cho hay: Trung Quốc yêu cầu Canberra không can dự, không đứng về phe nào trong tranh chấp ở Biển Đông. Cố vấn nhà nước Trung Quốc còn khuyên Úc “tránh những hành động làm tổn hại hòa bình, an ninh của khu vực cũng như mối quan hệ giữa Trung Quốc và Úc”, theo Reuters.