Các tuyên bố này được đưa ra sau khi tờ Navy Times hôm thứ Tư 06/04 đưa tin cố vấn an ninh Susan Rice đã quyết định “khóa miệng” đô đốc Harry Harris, tư lệnh lực lượng Hoa Kỳ tại Thái Bình Dương và các tướng lãnh khác. Đó là vào thời điểm chính quyền chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh nguyên tử tuần trước, và tổng thống Barack Obama sẽ tiếp ông Tập Cận Bình.

Trợ lý báo chí Lầu Năm Góc Peter Cook nói rằng bộ trưởng Quốc Phòng Ashton Carter và đô đốc Harris « hoàn toàn có thể thẳng thắn tư vấn cho tổng thống và Hội đồng An ninh về các vấn đề liên quan đến châu Á-Thái Bình Dương ».

Theo ông, « các tư vấn này đều quý báu và được cân nhắc », và bộ Quốc Phòng « hoàn toàn ủng hộ chiến lược hàng hải hiện nay tại Thái Bình Dương, nỗ lực thực hiện một cách tốt nhất ». Tóm lại, là « không có việc cấm đoán » như nguồn tin ẩn danh đã nói với Navy Times.

Về phía đô đốc Harry Harris nói với Washington Post « bất kỳ lời khẳng định nào về việc có sự bất đồng giữa bộ tư lệnh Mỹ tại Thái Bình Dương và Nhà Trắng đều không phải là sự thật ». Ông từ chối cho biết đã khuyến cáo những gì, chỉ nhắc lại là ông từng công khai nêu quan ngại về việc Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông, và bày tỏ sự hài lòng khi « được lắng nghe và cân nhắc ».

Một quan chức quốc phòng giấu tên cho biết tổng thống Mỹ đã chấp nhận nhiều lời khuyến cáo của đô đốc Harris, trong đó có hoạt động tuần tra bảo vệ tự do hàng hải tại Biển Đông cách đây vài tháng.

Ba cựu bộ trưởng Quốc Phòng từng tỏ ra bất đồng với chính sách của ông Obama : Robert Gates, Leon Panetta và Chuck Hagel mới đây đã trả lời phỏng vấn Fox News. Còn hiện nay chính phủ Obama đang phải đối mặt với vấn đề Biển Đông, khi Trung Quốc tiếp tục tăng cường vũ trang trong khu vực kể cả hỏa tiễn địa-không, và Mỹ phải bảo vệ các đồng minh như Đài Loan, Philippines.

Đô đốc Harris và các tướng lãnh khác như tướng Joseph F. Dunford, phó tổng tham mưu trưởng liên quân đã liên tục nêu ra các quan ngại về những hành động bành trướng của Trung Quốc tại Biển Đông. Trong một cuộc điều trần trước Quốc Hội hồi tháng Hai, ông Harris đã nói : « Quý vị cần phải tin rằng Trái Đất phẳng » nếu muốn tin rằng Trung Quốc không có mục đích quân sự hóa khu vực và nhắm đến việc « thống trị vùng Đông Á ».

Tin REUTERS, Thụy My @ RFI