Theo tiết lộ của Reuters, khả năng Việt Nam và Philippines cùng phối hợp tập trận và tuần tra trên biển đã được quan chức quốc phòng hai nước thảo luận trong tuần này, nhưng kết quả cụ thể ra sao vẫn chưa rõ.

Trích lời một quan chức quân sự cao cấp, Reuters ghi nhận rằng đây mới chỉ là « những cuộc thảo luận sơ khởi… sẽ cần thêm thời gian » để cụ thể hóa. Tuy vây, theo hãng tin Anh, quan chức này khẳng định là cả Hà Nội lẫn Manila đều mong muốn đạt kết quả. Thông tin này đã được một nguồn tin quốc phòng khác tại Manila xác nhận.

Thông tin về việc Hà Nội và Manila thảo luận về khả năng tuần tra chung được đưa ra trong bối cảnh lần đầu tiên hai nước mở đối thoại về chính sách quốc phòng. Cuộc họp đã mở ra ngày 13/04 tại Hà Nội, với sự tham gia của thứ trưởng Quốc Phòng Việt Nam Nguyễn Chí Vịnh, và đồng nhiệm Philippines Honorio Azcueta.

Theo tạp chí Nhật Bản The Diplomat vào hôm qua, 14/04, việc hai nước Việt Nam và Philippines tăng cường hợp tác trong lãnh vực quốc phòng không có gì mới lạ, vì là hệ quả tất yếu của việc hai bên nâng cấp quan hệ lên hàng đối tác chiến lược vào năm ngoái 2015, nhằm tìm cách kháng lại các hành vi thái quá của Trung Quốc tại Biển Đông.

Riêng về khả năng mở những cuộc tuần tra chung Việt Nam-Philippines, bên cạnh những hoạt động chung khác tại Biển Đông, vấn đề này đã được hai nước kín đáo bàn bạc từ cách nay ít lâu. Vấn đề, theo The Diplomat, là bao giờ thì những tuyên bố quyết tâm biến thành hành động cụ thể và được loan báo công khai.

Nhân cuộc đối thoại chính sách quốc phòng mới đây tại Hà Nội, hai thứ trưởng Việt Nam và Philippines đã nhất trí tăng cường quan hệ quốc phòng trong nhiều lãnh vực khác nhau, từ chống cướp biển cho đến tìm kiếm cứu hộ. Thế nhưng không thấy nói gì về việc tuần tra chung, một điều không ngoài dự đoán.

Cho dù vậy, đối với The Diplomat, với mối quan ngại ngày càng gia tăng trước các hành vi quan sự hóa Biển Đông ngày càng dồn dập của Trung Quốc, và với sự kiện Tòa Án Trọng Tài Thường Trực La Haye sắp ra phán quyết về đơn Manila kiện Bắc Kinh về Biển Đông, những cuộc tuần tra hỗn hợp giữa nhiều nước trên Biển Đông có khả năng diễn ra sớm hơn.

Và đúng theo dự đoán của The Diplomat, Philippines là nước Đông Nam Á đầu tiên đã phối hợp với Mỹ để tuần tra Biển Đông. Vào hôm qua, Lầu Năm Góc đã tiết lộ ngắn gọn rằng Mỹ và Philippines đã tổ chức hai đợt tuần tra chung đầu tiên trên Biển Đông, lần đầu vào tháng Ba vừa qua, và lần thứ hai vào đầu tháng Tư mới đây.

Washington như vậy là đã đáp ứng đề nghị của Manila, đã từng bày tỏ ý muốn cùng tuần tra với Mỹ tại Biển Đông để bảo vệ quyền tự do hàng hải trong các cuộc thảo luận song phương trước đó.

Trong lúc Lầu Năm Góc khẳng định rằng các chuyến tuần tra hỗn hợp Mỹ-Philippines sẽ « thường xuyên » hơn trong tương lai, tại Manila, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Ashton Carter cũng xác nhận điều này nhưng không cho biết là cuộc cuộc tuần tra diễn ra cụ thể ở đâu.

Tin REUTERS, Trọng Nghĩa @ RFI