Tin AFP, Associated Press.- Đô đốc Tôn Kiến Quốc, phó tổng tham mưu trưởng quân đội Trung Quốc, chỉ trích Mỹ “khiêu khích” và tuyên bố Bắc Kinh không sợ “rắc rối” xung quanh tranh chấp lãnh thổ với các láng giềng ở Biển Đông.

“Các nước bên ngoài cần đóng vai trò mang tính xây dựng về vấn đề này, không phải ngược lại”, AFP dẫn lời họ Tôn hôm nay nói tại hội nghị Shangri-La ở Singapore. Ông này cho rằng vấn đề Biển Đông trở nên “quá nóng” do sự “khiêu khích của một số nước nhất định vì lợi ích vị kỷ của riêng họ”. 

Tôn Kiến Quốc phát biểu một ngày sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter cảnh báo nếu Trung Quốc xây dựng tại bãi cạn Philipines tuyên bố chủ quyền, Mỹ và các nước khác sẽ có“hành động“.

“Chúng tôi không gây rắc rối nhưng chúng tôi chẳng sợ rắc rối“, Đô đốc Trung Quốc ngang nhiên nói.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ hôm qua cũng cho rằng Bắc Kinh có nguy cơ xây “Vạn Lý Trường Thành tự cô lập” khi bành trướng quân sự ở vùng biển tranh chấp. Ông cũng đề xuất hợp tác an ninh song phương mạnh mẽ hơn với Trung Quốc nhằm giảm nguy cơ tai nạn.

Đô đốc Tôn hôm nay nhắc lại cam kết của Trung Quốc trong việc tìm kiếm giải pháp hoà bình, nhưng cáo buộc Washington có tinh thần “Chiến tranh Lạnh“. “Bất cứ nước nào không trực tiếp liên quan không được phép vì lợi ích vị kỷ mà phá hoại con đường tiến tới hoà bình của chúng tôi”,  họ Tôn tuyên bố.

Trung Quốc đang tăng cường phát ngôn khoa trương trước khi Toà trọng tài Thường trực tại The Hague, Hà Lan ra phán quyết về vụ kiện “đường lưỡi bò” của Philippines. Bắc Kinh không tham gia phiên xử và nói họ sẽ không công nhận bất cứ phán quyết nào.

Chuẩn Đô đốc Quan Hữu Phi (hình bên), vụ trưởng Vụ Đối ngoại, Quân ủy Trung ương Trung Quốc tuyên bố tại Đối thoại Shangri-la rằng “Tòa Trọng tài Thường trực ở The Hague (PCA) đã vượt quá thẩm quyền trong vụ việc này“. Ông Quan cho rằng PCA không có thẩm quyền trong những vụ việc tranh chấp lãnh thổ hoặc chủ quyền, do đó Trung Quốc từ chối tham gia, theo AP.

Philippines đã đệ đơn lên PCA, kiện yêu sách chủ quyền phi lý theo đường lưỡi bò do Trung Quốc tự vẽ ra, đòi chủ quyền phần lớn diện tích Biển Đông. PCA năm ngoái tuyên bố có đủ thẩm quyền xét xử vụ kiện, bất chấp việc Trung Quốc từ chối tham gia. Phán quyết có thể sẽ được đưa ra trong tháng này với lợi thế nghiêng về Philippines.

Tuy nhiên, Rodrigo Duterte, tổng thống mới đắc cử của Philippines mới đây tuyên bố sẽ đàm phán song phương với Trung Quốc. Ông Quan dẫn phát biểu của ông Duterte và cho rằng “cánh cửa đối thoại luôn được mở”.

Japan’s Minister of Defence Gen Nakatani speaks at the IISS Shangri-La Dialogue in Singapore June 4, 2016. REUTERS/Edgar Su

Trong bài phát biểu tại Đối thoại Shangri-La trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Gen Nakatani nhấn mạnh luật pháp quốc tế ngày càng quan trọng với các quốc gia tại châu Á. “Các nước lớn nên hành xử một cách kiềm chế để tránh những tình huống nguy hiểm“, ông Nakatani tuyên bố, ám chỉ Trung Quốc. Ông Nakatani cũng kêu gọi tất cả các bên tuyên bố chủ quyền chồng lấn ở Biển Đông ủng hộ phán quyết sắp tới của PCA.

“Bất kỳ phán quyết hay quyết định nào của tòa đều cần được thực hiện đầy đủ bởi các bên có tuyên bố chủ quyền chồng lấn, phù hợp với luật pháp quốc tế liên quan”, ông Nakatani nhấn mạnh.

Nguồn: AFP, Associated Press.