Sáng nay 7-9-2016, Bộ Quốc phòng Philippines công bố những hình ảnh cho thấy tàu Trung Quốc tập trung gần bãi cạn Scarborough đang tranh chấp trên biển Đông, chỉ vài giờ trước khi các nước Đông Nam Á có một cuộc họp mặt với thủ tướng Trung Quốc tại Lào.

Thời điểm công bố những hình ảnh này xảy ra chỉ hai ngày sau khi Manila bày tỏ “lo ngại sâu sắc” về việc Trung Quốc ngày càng gia tăng số lượng tàu quanh bãi cạn Scarborough và yêu cầu một lời giải thích từ đại sứ Trung Quốc tại Manila.

Giới chức thẫm quyền cho biết việc công bố hình ảnh trên được tiến hành theo chỉ đạo của bộ trưởng Quốc phòng, người sẽ có mặt tại hội nghị thượng đỉnh tại Viêng Chăn, Lào.

Có khoảng 10 hình ảnh và bản đồ đã được gửi qua email đến các nhà báo, những người sẽ có mặt tại hội nghị thượng đỉnh ASEAN ở Vientiane.

Hôm nay, lãnh đạo các nước sẽ gặp gỡ Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường. Dù hiện vẫn chưa rõ vấn đề tranh cãi trên biển Đông có được đề cập một cách công khai tại hội nghị hay không.

Trước đó, Philippines đã có xích mích với Mỹ sau khi Tổng thống Rodrigo Duterte của nước này lên tiếng xúc phạm Tổng thống Mỹ Obama khiến cuộc họp giữa hai nhà lãnh đạo tại Lào bị hủy bỏ.

Dù bãi cạn Scarborough chỉ là một hòn đảo gồm nhiều đá ngầm nhưng lại rất quan trọng với Philippines là vì đây là vùng biển lặng và có sản lượng cá lớn.

Philippines cho biết việc Trung Quốc tập trung tàu gần bãi cạn này là vi phạm luật pháp quốc tế. Tranh chấp này đã trở nên quan trọng hơn kể từ khi có phán quyết của Tòa Trọng tài vào ngày 12-7. Tuy nhiên, Trung Quốc đã không công nhận phán quyết của tòa.

Ông Duterte dù muốn Trung Quốc tuân thủ theo phán quyết nhưng ông đã cam kết sẽ không thảo luận vấn đề này trong cuộc họp tại Lào. Ông muốn có một cuộc đàm phán song phương trôi chảy với Trung Quốc.

Tháng trước, cựu Tổng thống Philippines Fidel Ramos đã được phái tới Hong Kong với vai trò “đặc phái viên” của Philippines.

Ngày 5-9, tờ Reuters đã đăng một thông cáo dự thảo của ASEAN, liệt kê tám điểm liên quan đến biển Đông nhưng không đề cập đến phán quyết của Tòa Trọng tài.

Tuy nhiên, phát biểu trước hội nghị, bộ trưởng Quốc phòng Philippines thông báo rằng một máy bay của không quân Philippines đã bay qua bãi cạn và phát hiện có nhiều tàu Trung Quốc hơn bình thường tập trung ở khu vực này.

Bộ trưởng Quốc phòng Delfin Lorenzana cho biết sự hiện diện của sáu tàu Trung Quốc ngoài các tàu bảo vệ bờ biển trong khu vực này là “một vấn đề rất đáng lo ngại”.

Nguồn: SOHA