Phát biểu tại căn cứ không quân Villamor gần thủ đô Manila, ông Duterte xác định : « Chúng ta sẽ không tham gia bất kỳ một chiến dịch thuộc hải hành hoặc tuần tra biển nào (trên Biển Đông). Tôi sẽ không cho phép bởi vì tôi không muốn đất nước bị lôi kéo vào một hành động thù địch… »

Nguyên thủ Philippines nói tiếp : « Chúng ta sẽ không tổ chức tuần tra hoặc  tham gia bất kỳ một chiến dịch tuần tra nào của quân đội ngoại quốc vì tôi không muốn gặp rắc rối… Tôi chỉ muốn tuần tra vùng lãnh hải (12 hải lý) của Philippines mà thôi ».

Tương tự như khi có những tuyên bố khác về an ninh, tổng thống Duterte không cho biết chi tiết về quyết định nói trên, nhưng rõ ràng là ông đã cho thấy ý định hủy bỏ một thỏa thuận giữa Mỹ và Philippines được bộ trưởng Quốc Phòng hai nước công bố vào tháng Tư vừa qua.

Vào thời điểm đó, khi ghé thăm Philippines, trong một cuộc họp báo chung với đồng nhiệm Philippines lúc đó là ông Voltaire Gazmin, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Ashton Carter đã tiết lộ rằng tàu của Hoa Kỳ đã tiến hành tuần tra trên Biển Đông cùng với Philippines. Ông Gazmin đã cho rằng sự hiện diện của Mỹ sẽ giúp ngăn chặn các hành vi của Trung Quốc.

Tổng thống Philippines vào hôm qua cũng tiết lộ rằng ông đang cân nhắc việc mua vũ khí và thiết bị quân sự từ hai quốc gia đã sẵn sàng cho Manila vay tiền với lãi suất nhẹ trong vòng 25 năm. Ông Duterte không nói nhà cung cấp đó đó là ai, nhưng giới phân tích cho rằng đó là Trung Quốc và Nga.

Nếu khả năng này diễn ra, thì đấy sẽ là một thay đổi quan trọng của Philippines, nước từ 50 năm nay, chủ yếu mua vũ khí từ Mỹ.

Nguồn: REUTERS, RFI/Trọng Nghĩa