Một chiếc F-16 của Đài Loan bay cạnh máy bay ném bom H-6K của Trung Quốc. Ảnh của bộ Quốc Phòng Đài Loan.Handout / TAIWAN DEFENCE MINISTRY / AFP–

Hoạt động nhộn nhịp của các máy bay ném bom Trung Quốc trên quần đảo Hoàng Sa cho thấy hành động thô bạo của Bắc Kinh, nhằm tìm cách xác quyết chủ quyền tại Biển Đông, trước các láng giềng đang chia rẽ và Hoa Kỳ thì đang bị ám ảnh bởi Bắc Triều Tiên.

Chế độ cộng sản Trung Quốc đã bị nhiều nước lên tiếng phản đối, đặc biệt là Hoa Kỳ, Việt Nam và Philippines, khi tổ chức tập trận trên Biển Đông hôm thứ Sáu 18/05/2018. Các oanh tạc cơ tầm xa H-6K có thê mang theo đầu đạn nguyên tử đã thực hiện một loạt các cuộc cất cánh và hạ cánh, trên vùng biển mà một phần ba lượng hàng hóa giao thương quốc tế phải đi qua.

Như thường lệ, Bắc Kinh bác bỏ mọi chỉ trích, chối bỏ mọi cáo buộc quân sự hóa Biển Đông, dù đã thiết lập các căn cứ hải quân và không quân trên nhiều đảo nhân tạo, từ khi Tập Cận Bình lên nắm quyền năm 2013.

Theo chuyên gia Bonnie Glaser, Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS), các máy bay ném bom dường như đã hạ cánh xuống đảo Phú Lâm (Woody Island), đảo chính của quần đảo Hoàng Sa đã bị Trung Quốc cưỡng chiếm từ tay quân đội Việt Nam Cộng Hòa năm 1974.

Từ Hoàng Sa, một oanh tạc cơ H-6K có thể bao quát hầu như toàn bộ khu vực Biển Đông và nhiều nước xung quanh, theo một phân tích của CSIS.

Trong thời bình, sự hiện diện quân sự tại đây giúp Trung Quốc có thể gây áp lực lên các nước láng giềng nhỏ bé, trong một vùng biển giàu tài nguyên dầu khí. Cũng theo chuyên gia Glaser, với hạm đội của mình, Trung Quốc còn có thể « răn đe Việt Nam và Philippines », không cho khai thác dầu lửa hoặc khí đốt.

Còn trong thời chiến, « các thiết trí quân sự của Trung Quốc sẽ làm tăng chi phí cho Hoa Kỳ nếu muốn can thiệp » – bà Bonnie Glaser nhấn mạnh.

Kênh truyền hình Mỹ CNBC dẫn các nguồn tin tình báo cho hay, từ đầu tháng Năm, Bắc Kinh đã cho triển khai hỏa tiễn trên quần đảo Trường Sa, nằm ở phía nam Hoàng Sa.

Việt Nam tố cáo Bắc Kinh « vi phạm trầm trọng » chủ quyền của mình. Philippines thì nhấn mạnh « mối quan ngại », nhưng cũng nhắc đến « mối quan hệ chặt chẽ và hữu nghị » với Trung Quốc.

Các chuyên gia ghi nhận, quốc tế không đoàn kết được trước tham vọng bành trướng của Bắc Kinh. Trung Quốc đã đạt được mục đích gây chia rẽ trong các nước thành viên ASEAN.

Còn các hoạt động vì « tự do hàng hải » mà Washington vẫn thực hiện thường xuyên, qua việc gởi các chiến hạm đi tuần tra gần các đảo do Bắc Kinh kiểm soát, lại chưa đủ sức răn đe chế độ Tập Cận Bình.

Từ Singapore, ông William Choong, Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế bình luận : « Hoa Kỳ không thể hình thành nổi một liên minh để ngăn cản Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông ».

Vào lúc tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ gặp gỡ nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong Un vào ngày 12/6 tới, « Tôi nghĩ rằng rõ ràng có một lý do chính trị phía sau thời điểm được lựa chọn » cho các phô diễn quân sự mới đây của Bắc Kinh – ông Euan Graham, Viện Lowy ở Úc nhận xét. Theo ông : « Hoa Kỳ quá bận bịu với hồ sơ Bắc Triều Tiên, nên Trung Quốc có được kẽ hở để ra tay. Họ chọn đúng lúc mà phản ứng của Mỹ hầu như chắc chắn là rất chừng mực ».

Tuy vậy, cũng theo ông Euan Graham, các hành động giương oai diễu võ của Bắc Kinh « trước hết chỉ mang tính biểu tượng ». Chuyên gia này nhấn mạnh : « Để triển khai thực sự lực lượng quân sự trên đảo Phú Lâm, cần phải thiết lập các cơ sơ hạ tầng và hậu cần, như vậy máy bay mới có thể cất cánh, được tiếp liệu, đồng thời dự trữ vũ khí và các trang thiết bị. Nếu chỉ đơn thuần là việc máy bay hạ cánh, thì không có nghĩa là sẵn sàng hoạt động ».

Ông Graham không quên nhắc nhở, việc triển khai các chiến đấu cơ tại quần đảo Trường Sa sẽ ý nghĩa hơn, vì như vậy miền bắc Úc sẽ bị đặt trong tầm ngắm của tên lửa Trung Quốc.

Nguồn: RFI/Thụy My