Hình trên: Lực lượng công an huyện Diễn Châu, Nghệ An đã dùng thiết bị lạ phát ra âm thanh cực lớn để ngăn cản giáo dân tiếp cận trụ sở công an hồi tháng 5 năm 2017.

Gần đây, trong một số cuộc biểu tình, đi đòi quyền lợi hay dự tòa, người dân ghi nhận được loại thiết bị phát ra âm thanh rất lớn tác động đến thính giác và não bộ của họ.

Đó là thiết bị gì? Vì sao lại được đưa đến nơi người dân cùng nhau lên tiếng như thế?

“Một cái máy phát ra một âm thanh khủng khiếp lắm”

Mấy ngày qua, trên mạng xã hội xuất hiện một đoạn video clip ghi lại cảnh sát cơ động dùng một thiết bị để trên xe tải quân sự, phát ra âm thanh rất lớn để giải tán người biểu tình chống dự thảo Luật Đặc Khu và Luật An Ninh Mạng hôm chủ nhật 10 tháng 6 vừa qua tại khu vực Hồ Con Rùa, Sài Gòn.

Hồi tháng 5 năm 2017, Linh mục J.B Nguyễn Đình Thục, khi đó là Quản xứ Song Ngọc, Giáo phận Vinh đã cùng với hàng ngàn giáo dân đi đến trụ sở công an huyện Diễn Châu, Nghệ An để đòi nhà chức trách phải thả anh Hoàng Bình, một giáo dân, một nhà hoạt động xã hội trong phong trào Lao Động Việt bị công an bắt giữ. Lúc bấy giờ lực lượng công an đã dùng thiết bị lạ phát ra âm thanh cực lớn để ngăn cản giáo dân tiếp cận trụ sở công an, Linh mục J.B Nguyễn Đình Thục thuật lại với Đài Á Châu Tự Do:

“Lúc đó tôi và bà con giáo dân đến trước trụ sở công an, thì bên trong có một số đông công an và họ có dùng một cái máy phát ra một âm thanh khủng khiếp lắm, nó làm cho mình rất là khó chịu, nó vang cả cái đầu của mình. Tôi tìm mọi cách ra hiệu cho họ tắt cái máy đó để tôi nói chuyện với bà con, nhưng mà họ không tắt mà còn mở mạnh hơn nữa. Khi mà họ phát âm thanh đó thì nó rất lớn, nó làm cho mình nhức đầu, nó vang cái tai, nó làm cho mình cảm giác đau cái tai lắm. Họ dùng máy đó mục đích của họ là để chúng tôi không tiếp cận được trụ sở huyện ủy, nơi công an đang tụ tập.”

Anh trai của anh Hoàng Bình là anh Hoàng Đức Nguyên, cho biết những gì mình chứng kiến tại Huyện Diễn Châu liên quan việc cảnh sát cơ động dùng máy phát âm thanh cỡ lớn để xua đuổi người biểu tình:

“Thực ra trong các cuộc biểu tình phản đối Formosa và các cuộc biểu tình khác thì lực lượng cảnh sát cơ động chưa sử dụng cái loa công suất lớn ấy. Nhưng mà khi có vụ anh Hoàng Bình bị bắt ngày 15 tháng 5 thì ở Ủy ban nhân dân huyện Diễn Châu, bên cơ động họ đưa một cái loa rất là lớn, nó hình thù rất là lớn. Tôi thấy nó giống một cái loa, có chân đứng, để trong một cái xe đặc chủng riêng, xe thùng lớn, rồi nó phóng ra thôi.”

Anh Nguyên cũng cho biết vào ngày diễn ra phiên xử anh Hoàng Bình, công an có đem thiết bị này đến gần tòa án nhưng không cho phát thanh lên vì lượng người đến tòa án hôm đó ít. Anh Nguyên nói thêm:

“Tôi không thể tưởng tượng đó là tiếng gì? Hôm ngày 10 tháng 6, tôi có nghe âm thanh y chang vậy trong video biểu tình ở Sài Gòn. Nghe thì làm đầu mình ù và choáng chứ không nghe ra tiếng gì rõ ràng hết.”

Sau nhiều lần cố gắng liên lạc với Bộ tư lệnh cảnh sát cơ động, công an tỉnh Nghệ An, công an thành phố Hồ Chí Minh để hỏi về thông tin cũng như tác hại đối với sức khỏe khi sử dụng thiết bị phát âm thanh cỡ lớn, nhưng mọi cuộc gọi đều không thành công. Chúng liên lạc với công an Phường 6, Quận 3 là cơ quan quản lý an ninh trật tự khu vực Hồ Con Rùa – Sài Gòn, nơi video clip ghi lại âm thanh từ thiết bị do cảnh sát cơ động sử dụng để giải tán người biển tình hôm chủ nhật 10 tháng 6 năm 2018, và được trả lời như sau:

“Cái đó anh đi hỏi bác sĩ… chứ hỏi tôi cũng không biết… công an hay cảnh sát cơ động thì cũng là công an thôi… Công an phường không trả lời những chuyện đó qua điện thoại nhe anh… có gì anh lên công an phường làm việc với bên đây đi… nhe.”

Dùng sai mục đích?

Vào năm 2014, nhiều tờ báo trong nước đăng tải thông tin Việt Nam trang bị cho một số tàu cảnh sát biển thiết bị âm thanh tầm xa LRAD là thiết bị truyền phát âm thanh và vũ khí phi sát thương, do tập đoàn LRAD của Mỹ sản xuất. LRAD được sử dụng để phát đi cảnh báo hoặc chùm âm thanh gây hại hay đau đớn ở khoảng cách xa hơn các loại loa thông thường. LRAD được sử dụng trong tuần tra trên biển, đuổi tàu vi phạm lãnh hải, chống cướp biển…

Tin cũng cho biết loại máy LRAD trang bị cho các tàu cảnh sát biển Việt Nam là loại LRAD 1000Xi, nặng khoảng 40kg, có thể phát chùm âm thanh định hướng ở khoảng cách lên đến 3.000m tuỳ vào điều kiện môi trường. LRAD 1000Xi có thể phát ra mức âm hưởng tối đa 150dB với góc 30 độ, đây là mức âm hưởng vượt qua khỏi giới hạn gây đau đớn cho con người (khoảng 130dB) và đủ để gây thủng màng nhĩ.

Tại buổi giới thiệu trang thiết bị của hải quân Việt Nam hồi cuối năm 2016, Trung Tá Nguyễn Kỳ Anh, Trưởng ban vật tư, Hải quân Việt Nam, từng xác nhận Hải quân Việt Nam có loại thiết bị tương tự LRAD dùng để đuổi tàu nước ngoài xâm phạm lãnh hải:

“Dựa trên công nghệ tích hợp module, là công nghệ hiện đại nhất bây giờ, giúp chúng ta thu nhỏ được kích thước của hệ thống mà vẫn đảm bảo được cường độ âm thanh mạnh mẽ, chất lượng âm thanh tốt và cự ly phóng xa, đặc biệt là phần mềm biên dịch và phát âm tiếng nước ngoài.”

Một bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng không muốn nêu tên cho biết về ảnh hưởng của việc nghe âm thanh lớn hơn bình thường và nghe lâu:

“Cơ quan thính giác là một cơ quan rất nhạy cảm, nó là những tổ chức rất là tinh vi về mặt cấu trúc, và rất nhạy cảm về mặt cảm nhận. Khi mình nghe thì toàn bộ âm thanh phát ra từ cái loa sẽ được truyền hết vào trong màng nhĩ và qua chuỗi xương con, nó tác động lên tế bào thần kinh thính giác. Sức nghe bình thường của người ta tốt là khoảng từ 20dB cho đến 80dB, trên ngưỡng ấy thì nó gây tổn thương thính giác rất là nhiều.”

Thật khó để kiểm chứng chính xác loại thiết bị nào mà lực lượng chức năng sử dụng. Tuy nhiên, tác hại về mặt sức khỏe do loại thiết bị như thế gây nên đã được chứng thực bởi người từng phải đối diện nó.

Nguồn: RFA