Câu chuyện “Linh mục không có đạo” bắt đầu từ việc trang web của HĐND Tỉnh Hà Tĩnh ghi nghề nghiệp chức vụ hiện tại là Linh mục quản Hạt Nghĩa Yên, Đức Yên, Đức Thọ, Hà Tĩnh. Thế nhưng phần tôn giáo lại ghi là “Không”.
Với những người thuộc thế hệ chúng tôi, việc oái oăm để có hiện tượng “Linh mục không có đạo” là điều không khó hiểu.
Những năm tháng đó, nhà cầm quyền CSVN đã thực hiện một chính sách kỳ thị và phân biệt đối xử cách trắng trợn với người công giáo. Người Công giáo hầu hết không được yên ổn trong mọi môi trường từ công việc cho đến cuộc sống. Chính sách phân biệt tôn giáo được thể hiện bằng việc ghi rõ tôn giáo đang theo ngay trên giấy chứng minh nhân dân. Người Công giáo chỉ là “Công dân hạng hai” trong xã hội.
Ra đường, đến công sở, trường học, hệ thống tuyên truyền cộng sản công khai mạt sát, kỳ thị người Công giáo như là một trò chơi và là một nhiệm vụ chính trị. Những công dân theo công giáo không dám xưng mình là giáo dân, nếu không muốn bị những sự phân biệt nặng nề trong một môi trường mà sách vở, báo chí, thái độ của mọi người luôn coi họ như tội phạm làm chậm bước tiến của xã hội lên Chủ nghĩa Cộng sản.
Những kỳ hồ sơ thi đại học, có hẳn một chương trình hướng dẫn học sinh làm hồ sơ, phần ghi Tôn giáo, được hướng dẫn nên ghi “Không” để cho việc thi cử được bình đẳng như người khác.
Trong các lực lượng công an vũ trang, hàng hải, đối ngoại, ngoại giao… thì người công giáo đừng có mơ thi vào đó. Trong các cơ quan quân đội, người Công giáo chỉ được đứng ở hàng lính và lên tuyến đầu là hết. Mọi chức vụ nếu có thì phải bỏ đạo, vào đảng.
Thời bố tôi vào đại học những năm 60 của thế kỷ trước, cứ mỗi lần đến ngày Chúa Nhật, ngày lễ công giáo, lớp cho một sinh viên khác đi đâu cũng đi kèm xem có còn đến nhà thờ hay không. Mỗi lần đi lễ, ông phải đến nhà người quen và đi lễ với họ vào những giờ giấc khác nhau.
Thời chúng tôi vào đại học, cả bao nhiêu trường Đại học ở khu vực Hà Nội và quanh đó chỉ tìm được có 34 sinh viên công giáo. Thậm chí có một người bạn cùng lớp mà mãi đến khi ra trường vẫn không biết đó là người công giáo.
Cái tự do tôn giáo, tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng của công dân Việt Nam dưới thời cộng sản sắt máu là như vậy.
Với tình trạng đó, việc giấy CMND ghi tôn giáo “Không” là điều không khó hiểu cho lắm.
Trước đây, tôi không hiểu vì sao nhà cầm quyền lại muốn càng ít người ghi danh công giáo càng hay. Mãi đến sau này, mới hiểu ra rằng đó cũng là một chính sách, bởi các con số thống kê dân số và xã hội, tỷ lệ giáo dân sẽ giảm xuống một cách nhanh chóng, và thành quả của “Cuộc cách mạng văn hóa và tư tưởng” mới to lớn hơn. Ngoài ra, với tỷ lệ giáo dân càng thấp càng tốt trong một nước cộng sản, các chính sách cai trị đề ra sẽ dễ dàng hơn.
Linh mục tham gia chính trị?
Điều người ta chú ý, là những vụ việc xảy ra tại vùng Kỳ Anh, nơi Formosa đổ bộ làm căn cứ như Tô giới của Trung Quốc, liên quan đến vụ việc nhà thờ Giáo họ Thiên Lý vừa xảy ra, thì Linh mục Phê rô Nguyễn Thái Từ lại có danh sách ứng cử rồi là Đại biểu HĐND Tỉnh Hà Tĩnh. Người dân không hiểu lý do vì sao vào những thời điểm ấy, lại có linh mục thuộc GP Vinh tham gia vào các chức vụ chính trị như vậy.
Hẳn nhiên là ai cũng biết rằng linh mục thì không thể tự ý tham gia những việc ngoài thẩm quyền của mình. Thế nhưng, những điều đó không ai giải thích và giáo dân cứ xầm xì.
Bài viết trên trang Nữ Vương Công Lý đặt câu hỏi như sau: “Linh mục Nguyễn Thái Từ chắc là người biết rõ chính sách và đường lối cũng như bản chất của nhà nước cộng sản Việt Nam như thế nào, ít nhất là qua vụ Tam Tòa khi 200 giáo dân và linh mục thuộc Hạt Kỳ Anh vào Tam Tòa đã bị đánh tơi bời”.
Và “Điều đặc biệt hơn nữa, linh mục Phê rô Nguyễn Thái Từ lại là thành viên trong Ban Công Lý Hòa bình của Giáo phận Vinh do Đức Cha Nguyễn Thái Hợp quyết định. Điều này có ý nghĩa gì?
Ở Giáo phận Vinh một thời, các linh mục được hoặc bị đưa vào cái gọi là Ủy Ban đoàn kết công giáo không phải là ít. Bởi ai không chịu tham gia, thì tấm gương của linh mục Vũ Đình Giáo không chịu đi họp Mặt trận để vào “Ủy ban đoàn kết công giáo” đã bị nhà cầm quyền bằng mọi cách tiêu diệt, gây ra sự kiện giáo dân Đông Yên quyết tâm bảo vệ chủ chăn suốt hơn nửa năm trời dưới sự bao vây của cộng sản, và sau đó ngài bị đưa đi quản chế mấy năm trời đã là điều mà nhiều người phải nhớ đến.
Chính sách cai trị sắt máu và điều hành xã hội bằng súng đạn, nhà tù đã buộc giáo hội có những bước đi ít có hại nhất. Nhiều linh mục, giáo dân buộc phải tham gia cái Ủy ban ma đó bởi để tránh sự bách hại mà còn phục vụ giáo dân.
Tất nhiên, khi nhà cầm quyền CSVN đã bỏ công, bỏ của để đầu tư ra cái thây ma “Ủy ban Đoàn kết” thì phải có những con mồi, thậm chí cả những linh mục thành tâm theo cái tổ chức đó. Những vị đó, hoặc bởi nhận thức, hoặc bởi có những vấn đề mà chỉ có Chúa và công an biết, nên đành chấp nhận nhắm mắt chấp nhận “Ma đưa lối, quỷ dẫn đường”.
Cái “Ủy ban Đoàn kết Công giáo” là một tổ chức của cộng sản nhằm làm lũng đoạn Giáo hội, tạo ra một Giáo hội ly khai với Giáo hội Hoàn vũ như Hồ Chí Minh đã kêu gọi Công giáo phải “Tam Tự” đó là “Tự lập, tự đào tạo, tự truyền” – nghĩa là hoàn toàn ly khai với Tòa Thánh Vatican.
Cái Ủy Ban đoàn kết Công giáo được lập ra với mục đích như vậy, và chính Linh mục Phan Khắc Từ, một người đã giữ nhiều “chức vụ quan trọng” trong cái “Ủy ban” đó đã khẳng định trong một lần tôi phỏng vấn ngài rằng: “Đó là một tổ chức của Mặt Trận, dĩ nhiên là của đảng”.
Câu chuyện “Linh mục không có đạo” bắt đầu từ việc trang web của HĐND Tỉnh Hà Tĩnh ghi nghề nghiệp chức vụ hiện tại là Linh mục quản Hạt Nghĩa Yên, Đức Yên, Đức Thọ, Hà Tĩnh. Thế nhưng phần tôn giáo lại ghi là “Không”.
Với những người thuộc thế hệ chúng tôi, việc oái oăm để có hiện tượng “Linh mục không có đạo” là điều không khó hiểu.
Những năm tháng đó, nhà cầm quyền CSVN đã thực hiện một chính sách kỳ thị và phân biệt đối xử cách trắng trợn với người công giáo. Người Công giáo hầu hết không được yên ổn trong mọi môi trường từ công việc cho đến cuộc sống. Chính sách phân biệt tôn giáo được thể hiện bằng việc ghi rõ tôn giáo đang theo ngay trên giấy chứng minh nhân dân. Người Công giáo chỉ là “Công dân hạng hai” trong xã hội.
Ra đường, đến công sở, trường học, hệ thống tuyên truyền cộng sản công khai mạt sát, kỳ thị người Công giáo như là một trò chơi và là một nhiệm vụ chính trị. Những công dân theo công giáo không dám xưng mình là giáo dân, nếu không muốn bị những sự phân biệt nặng nề trong một môi trường mà sách vở, báo chí, thái độ của mọi người luôn coi họ như tội phạm làm chậm bước tiến của xã hội lên Chủ nghĩa Cộng sản.
Những kỳ hồ sơ thi đại học, có hẳn một chương trình hướng dẫn học sinh làm hồ sơ, phần ghi Tôn giáo, được hướng dẫn nên ghi “Không” để cho việc thi cử được bình đẳng như người khác.
Trong các lực lượng công an vũ trang, hàng hải, đối ngoại, ngoại giao… thì người công giáo đừng có mơ thi vào đó. Trong các cơ quan quân đội, người Công giáo chỉ được đứng ở hàng lính và lên tuyến đầu là hết. Mọi chức vụ nếu có thì phải bỏ đạo, vào đảng.
Thời bố tôi vào đại học những năm 60 của thế kỷ trước, cứ mỗi lần đến ngày Chúa Nhật, ngày lễ công giáo, lớp cho một sinh viên khác đi đâu cũng đi kèm xem có còn đến nhà thờ hay không. Mỗi lần đi lễ, ông phải đến nhà người quen và đi lễ với họ vào những giờ giấc khác nhau.
Thời chúng tôi vào đại học, cả bao nhiêu trường Đại học ở khu vực Hà Nội và quanh đó chỉ tìm được có 34 sinh viên công giáo. Thậm chí có một người bạn cùng lớp mà mãi đến khi ra trường vẫn không biết đó là người công giáo.
Cái tự do tôn giáo, tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng của công dân Việt Nam dưới thời cộng sản sắt máu là như vậy.
Với tình trạng đó, việc giấy CMND ghi tôn giáo “Không” là điều không khó hiểu cho lắm.
Trước đây, tôi không hiểu vì sao nhà cầm quyền lại muốn càng ít người ghi danh công giáo càng hay. Mãi đến sau này, mới hiểu ra rằng đó cũng là một chính sách, bởi các con số thống kê dân số và xã hội, tỷ lệ giáo dân sẽ giảm xuống một cách nhanh chóng, và thành quả của “Cuộc cách mạng văn hóa và tư tưởng” mới to lớn hơn. Ngoài ra, với tỷ lệ giáo dân càng thấp càng tốt trong một nước cộng sản, các chính sách cai trị đề ra sẽ dễ dàng hơn.
Linh mục tham gia chính trị?
Điều người ta chú ý, là những vụ việc xảy ra tại vùng Kỳ Anh, nơi Formosa đổ bộ làm căn cứ như Tô giới của Trung Quốc, liên quan đến vụ việc nhà thờ Giáo họ Thiên Lý vừa xảy ra, thì Linh mục Phê rô Nguyễn Thái Từ lại có danh sách ứng cử rồi là Đại biểu HĐND Tỉnh Hà Tĩnh. Người dân không hiểu lý do vì sao vào những thời điểm ấy, lại có linh mục thuộc GP Vinh tham gia vào các chức vụ chính trị như vậy.
Hẳn nhiên là ai cũng biết rằng linh mục thì không thể tự ý tham gia những việc ngoài thẩm quyền của mình. Thế nhưng, những điều đó không ai giải thích và giáo dân cứ xầm xì.
Bài viết trên trang Nữ Vương Công Lý đặt câu hỏi như sau: “Linh mục Nguyễn Thái Từ chắc là người biết rõ chính sách và đường lối cũng như bản chất của nhà nước cộng sản Việt Nam như thế nào, ít nhất là qua vụ Tam Tòa khi 200 giáo dân và linh mục thuộc Hạt Kỳ Anh vào Tam Tòa đã bị đánh tơi bời”.
Và “Điều đặc biệt hơn nữa, linh mục Phê rô Nguyễn Thái Từ lại là thành viên trong Ban Công Lý Hòa bình của Giáo phận Vinh do Đức Cha Nguyễn Thái Hợp quyết định. Điều này có ý nghĩa gì?
Ở Giáo phận Vinh một thời, các linh mục được hoặc bị đưa vào cái gọi là Ủy Ban đoàn kết công giáo không phải là ít. Bởi ai không chịu tham gia, thì tấm gương của linh mục Vũ Đình Giáo không chịu đi họp Mặt trận để vào “Ủy ban đoàn kết công giáo” đã bị nhà cầm quyền bằng mọi cách tiêu diệt, gây ra sự kiện giáo dân Đông Yên quyết tâm bảo vệ chủ chăn suốt hơn nửa năm trời dưới sự bao vây của cộng sản, và sau đó ngài bị đưa đi quản chế mấy năm trời đã là điều mà nhiều người phải nhớ đến.
Chính sách cai trị sắt máu và điều hành xã hội bằng súng đạn, nhà tù đã buộc giáo hội có những bước đi ít có hại nhất. Nhiều linh mục, giáo dân buộc phải tham gia cái Ủy ban ma đó bởi để tránh sự bách hại mà còn phục vụ giáo dân.
Tất nhiên, khi nhà cầm quyền CSVN đã bỏ công, bỏ của để đầu tư ra cái thây ma “Ủy ban Đoàn kết” thì phải có những con mồi, thậm chí cả những linh mục thành tâm theo cái tổ chức đó. Những vị đó, hoặc bởi nhận thức, hoặc bởi có những vấn đề mà chỉ có Chúa và công an biết, nên đành chấp nhận nhắm mắt chấp nhận “Ma đưa lối, quỷ dẫn đường”.
Cái “Ủy ban Đoàn kết Công giáo” là một tổ chức của cộng sản nhằm làm lũng đoạn Giáo hội, tạo ra một Giáo hội ly khai với Giáo hội Hoàn vũ như Hồ Chí Minh đã kêu gọi Công giáo phải “Tam Tự” đó là “Tự lập, tự đào tạo, tự truyền” – nghĩa là hoàn toàn ly khai với Tòa Thánh Vatican.
Cái Ủy Ban đoàn kết Công giáo được lập ra với mục đích như vậy, và chính Linh mục Phan Khắc Từ, một người đã giữ nhiều “chức vụ quan trọng” trong cái “Ủy ban” đó đã khẳng định trong một lần tôi phỏng vấn ngài rằng: “Đó là một tổ chức của Mặt Trận, dĩ nhiên là của đảng”.
Một số linh mục đã buộc phải vào đó để “nhắm mắt đưa chân” qua giai đoạn khó khăn mà phục vụ các tín hữu. Nhiều người hy vọng rằng, qua cơn bĩ cực giai đoạn khó khăn đó, thì mọi việc sẽ đi đúng hướng chính, tà phân biệt.
Trên con đường khó khăn, cả người và quỷ cùng đi thì phải biết dựa vào nhau, khi đến đích thì quỷ sẽ vẫn là quỷ và người vẫn là người – Linh mục Vương Đình Ái
Linh mục Vương Đình Ái, một linh mục lâu đời tham gia cái tổ chức “Đàn két” này, khi mới tham gia và giáo dân xì xầm là linh mục cộng sản, đã từng nói bóng gió rằng: “Trên con đường khó khăn, cả người và quỷ cùng đi thì phải biết dựa vào nhau, khi đến đích thì quỷ sẽ vẫn là quỷ và người vẫn là người”.
Thế nhưng, tiếc thay là ngay khi chưa đến đích, thì những người “đi với ma đã phải mặc áo giấy” để thể hiện đúng vai trò ma quỷ giao phó. Bởi ở đây không chỉ là ma quỷ, mà nguy hiểm hơn, đây là Cộng sản. Linh mục Pet. Đậu Đình Triều một lần đã ngao ngán kể với tôi về việc Linh mục Ái đã khóc trước Hội nghị của cái Ủy ban này khi ông không được bầu lại làm Chủ tịch UBĐK rằng: “Tôi đi theo đảng từ 45 đến nay, nay đảng không tin tôi nữa”.
Nhiều vị linh mục, chức sắc, sư sãi của các tôn giáo được đảng “cơ cấu” vào các cơ quan như Quốc Hội, HĐND, Ủy ban Đoàn kết, Mặt trận… đủ cả. Nhưng tất cả chỉ để làm cảnh và tô vẽ cho “nền dân chủ gấp triệu lần dân chủ tư sản” của cộng sản độc tài mà thôi.
Thế nhưng, thời đó đã qua. Trong thời đại ngày nay, khi mà nhà cầm quyền Cộng sản đã vứt bỏ hết mọi thứ mặt nạ, khi lòng dân đã hiểu nhiều về bản chất của chế độ Cộng sản và những hành động của nó, thì việc hợp tác, tham gia các tổ chức chính trị cộng sản là điều khó có thể biện minh.
Bởi như chúng ta thường thấy trong chế độ Cộng sản Việt Nam, cái hình thức dân chủ “Đảng cử dân bầu” đã trở thành mặc định. Các chức danh, chức vụ và con người được “bầu” lên, tất tần tật đều do ý đảng. Chỉ có như thế đảng mới yên tâm “lãnh đạo tuyệt đối” ở tất cả mọi lĩnh vực xã hội, cuộc sống và cả tôn giáo.
Họ được “cơ cấu” đưa vào đó để “ngồi chơi, xơi nước” và… giơ tay. Hầu như không có một tác dụng nào cho chính tổ chức tôn giáo mà họ đã là thành viên, càng không có một ích lợi nào cho đất nước và dân tộc.
Chưa bao giờ, người ta thấy một linh mục nào ở vị trí dù là Hội đồng Nhân dân hoặc Quốc hội đi nữa, mà có một tiếng nói cho đất nước, dân tộc, thậm chí cho chính tôn giáo của mình đang bị bách hại. Ở đó may ra có những nhà sư công an suốt ngày bịa ra giáo lý nhà Phật để ca ngợi sự côn đồ của công an, bào chữa cho việc hiện khoảng 30% án oan trong các vụ án hay kêu gọi xây dựng quân đội mạnh thành quân đội côn đồ như Bắc Hàn của ông sư Thích Thanh Quyết.
Điều nguy hại nhất khi hàng chức sắc tôn giáo tham gia các tổ chức của Cộng sản, không chỉ ở chỗ họ có thể làm gì, nói gì ảnh hưởng đến các tôn giáo đó. Mà là ở chỗ họ sẽ bị sử dụng như một công cụ, khi cần thiết huy động vào những mục đích chính trị của đảng Cộng sản, thì đảng cộng sản sẽ không từ thủ đoạn nào để lợi dụng, để ép buộc hoặc bắt buộc họ phải hành động theo ý đảng cộng sản.
Và tất cả những điều đó, những tấm gương đó được đặt trước mắt giáo dân làm chính giáo dân lẫn lộn giữa chính, tà, giữa bóng tối và ánh sáng.
Tại Giáo phận Vinh, Linh mục Nguyễn Đăng Điền, linh mục Nguyễn Thái Bạch là một ví dụ. Đó là những linh mục hết sức nhiệt tình, thích tham gia các tổ chức nhà nước và nhiều lần bị lợi dụng, bị chơi đểu, rồi lại tiếp tục tự nguyện để bị lợi dụng, chơi đểu bởi chính nhà nước cộng sản.
Điều nguy hại hơn nữa, đó là việc Giáo hội đã có những quy định, lề luật rất rõ ràng: Các linh mục, hàng giáo phẩm không được tham gia các tổ chức chính trị. Việc các linh mục ngang nhiên tham gia các tổ chức chính trị của Đảng Cộng sản, dù vô tình hay hữu ý, thì đó là một tấm gương cho giáo dân trong việc vi phạm lề luật của Giáo hội.
Một số linh mục đã buộc phải vào đó để “nhắm mắt đưa chân” qua giai đoạn khó khăn mà phục vụ các tín hữu. Nhiều người hy vọng rằng, qua cơn bĩ cực giai đoạn khó khăn đó, thì mọi việc sẽ đi đúng hướng chính, tà phân biệt.
Linh mục Vương Đình Ái, một linh mục lâu đời tham gia cái tổ chức “Đàn két” này, khi mới tham gia và giáo dân xì xầm là linh mục cộng sản, đã từng nói bóng gió rằng: “Trên con đường khó khăn, cả người và quỷ cùng đi thì phải biết dựa vào nhau, khi đến đích thì quỷ sẽ vẫn là quỷ và người vẫn là người”.
Thế nhưng, tiếc thay là ngay khi chưa đến đích, thì những người “đi với ma đã phải mặc áo giấy” để thể hiện đúng vai trò ma quỷ giao phó. Bởi ở đây không chỉ là ma quỷ, mà nguy hiểm hơn, đây là Cộng sản. Linh mục Pet. Đậu Đình Triều một lần đã ngao ngán kể với tôi về việc Linh mục Ái đã khóc trước Hội nghị của cái Ủy ban này khi ông không được bầu lại làm Chủ tịch UBĐK rằng: “Tôi đi theo đảng từ 45 đến nay, nay đảng không tin tôi nữa”.
Nhiều vị linh mục, chức sắc, sư sãi của các tôn giáo được đảng “cơ cấu” vào các cơ quan như Quốc Hội, HĐND, Ủy ban Đoàn kết, Mặt trận… đủ cả. Nhưng tất cả chỉ để làm cảnh và tô vẽ cho “nền dân chủ gấp triệu lần dân chủ tư sản” của cộng sản độc tài mà thôi.
Thế nhưng, thời đó đã qua. Trong thời đại ngày nay, khi mà nhà cầm quyền Cộng sản đã vứt bỏ hết mọi thứ mặt nạ, khi lòng dân đã hiểu nhiều về bản chất của chế độ Cộng sản và những hành động của nó, thì việc hợp tác, tham gia các tổ chức chính trị cộng sản là điều khó có thể biện minh.
Bởi như chúng ta thường thấy trong chế độ Cộng sản Việt Nam, cái hình thức dân chủ “Đảng cử dân bầu” đã trở thành mặc định. Các chức danh, chức vụ và con người được “bầu” lên, tất tần tật đều do ý đảng. Chỉ có như thế đảng mới yên tâm “lãnh đạo tuyệt đối” ở tất cả mọi lĩnh vực xã hội, cuộc sống và cả tôn giáo.
Họ được “cơ cấu” đưa vào đó để “ngồi chơi, xơi nước” và… giơ tay. Hầu như không có một tác dụng nào cho chính tổ chức tôn giáo mà họ đã là thành viên, càng không có một ích lợi nào cho đất nước và dân tộc.
Chưa bao giờ, người ta thấy một linh mục nào ở vị trí dù là Hội đồng Nhân dân hoặc Quốc hội đi nữa, mà có một tiếng nói cho đất nước, dân tộc, thậm chí cho chính tôn giáo của mình đang bị bách hại. Ở đó may ra có những nhà sư công an suốt ngày bịa ra giáo lý nhà Phật để ca ngợi sự côn đồ của công an, bào chữa cho việc hiện khoảng 30% án oan trong các vụ án hay kêu gọi xây dựng quân đội mạnh thành quân đội côn đồ như Bắc Hàn của ông sư Thích Thanh Quyết.
Điều nguy hại nhất khi hàng chức sắc tôn giáo tham gia các tổ chức của Cộng sản, không chỉ ở chỗ họ có thể làm gì, nói gì ảnh hưởng đến các tôn giáo đó. Mà là ở chỗ họ sẽ bị sử dụng như một công cụ, khi cần thiết huy động vào những mục đích chính trị của đảng Cộng sản, thì đảng cộng sản sẽ không từ thủ đoạn nào để lợi dụng, để ép buộc hoặc bắt buộc họ phải hành động theo ý đảng cộng sản.
Và tất cả những điều đó, những tấm gương đó được đặt trước mắt giáo dân làm chính giáo dân lẫn lộn giữa chính, tà, giữa bóng tối và ánh sáng.
Tại Giáo phận Vinh, Linh mục Nguyễn Đăng Điền, linh mục Nguyễn Thái Bạch là một ví dụ. Đó là những linh mục hết sức nhiệt tình, thích tham gia các tổ chức nhà nước và nhiều lần bị lợi dụng, bị chơi đểu, rồi lại tiếp tục tự nguyện để bị lợi dụng, chơi đểu bởi chính nhà nước cộng sản.
Điều nguy hại hơn nữa, đó là việc Giáo hội đã có những quy định, lề luật rất rõ ràng: Các linh mục, hàng giáo phẩm không được tham gia các tổ chức chính trị. Việc các linh mục ngang nhiên tham gia các tổ chức chính trị của Đảng Cộng sản, dù vô tình hay hữu ý, thì đó là một tấm gương cho giáo dân trong việc vi phạm lề luật của Giáo hội.
Nguồn: JB Nguyễn Hữu Vinh @ RFA
