Ngoại trưởng Úc Marise Payne trong cuộc họp báo ngày 28/07/2020, tại Washington, Hoa Kỳ. Brendan Smialowski POOL/AFP.

Quan hệ giữa Úc và Trung Quốc lại thêm căng thẳng sau khi chính phủ Canberra, hôm qua 21/04/2021, thông báo hủy bỏ một thỏa thuận mà chính quyền bang Victoria đã ký với Bắc Kinh để tham gia vào dự án Con đường tơ lụa mới của Trung Quốc.

Dự án Con đường tơ lụa mới đã được khởi động từ năm 2013 theo sáng kiến của chủ tịch Tập Cận Bình, thế nhưng đối với Canberra, dự án này “không phù hợp” với chính sách ngoại giao của nước Úc.

Phát biểu trên đài phát thanh sáng nay, bộ trưởng Quốc Phòng Peter Dutton tuyên bố chính phủ Úc rất “lo ngại” khi thấy các chính quyền địa phương ký những thỏa thuận như vậy với Bắc Kinh. Bộ trưởng Dutton nói thẳng: “ Chúng tôi không thể cho phép ký loại thỏa thuận này, bởi vì chúng được sử dụng vào những mục đích tuyên truyền”.

Trong cuộc họp báo thường kỳ hôm nay, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc Vương Văn Bân (Wang Wenbin) cho rằng việc chính phủ Úc hủy bỏ thỏa thuận nói trên gây ra “một sự tổn hại nghiêm trọng” cho quan hệ giữa hai nước. Phát ngôn viên Vương Văn Bân cảnh báo là phía Trung Quốc “bảo lưu quyền thi hành các biện pháp bổ sung về vấn đề này”.

Từ thành phố Perth, thông tín viên Grégory Plesse tường trình:

“Trái với chính sách ngoại giao của Úc”, đó là lý do mà ngoại trưởng Úc Marise Payne đưa ra khi thông báo quyết định hủy bỏ các thỏa thuận mà chính quyền bang Victoria đã ký với Trung Quốc về việc tham gia dự án Con đường tơ lụa mới.

Chính phủ Canberra có quyền phủ quyết như vậy kể từ tháng 12 năm ngoái sau khi thông qua một luật mới về quan hệ đối ngoại. Chiếu theo luật này, chính phủ liên bang có quyền ngăn chận mọi thỏa thuận ký kết giữa các bang, các đại học với một chính phủ nước ngoài, nếu họ xét thấy thỏa thuận này là trái với lợi ích quốc gia.

Đối với bang Victoria, bang đông dân nhất nước Úc, các thỏa thuận như vậy là một phương tiện để thu hút đầu tư và tạo công ăn việc làm cho địa phương. Nhưng ngược lại chính phủ Canberra xem các dự án Con đường tơ lụa mới là một mối đe dọa, có thể làm suy giảm đáng kể ảnh hưởng của nước Úc trong khu vực. 

Quyết định của Canberra dĩ nhiên đã khiến Bắc Kinh bất bình trong bối cảnh mà quan hệ giữa hai nước đã rất căng thẳng từ nhiều tháng qua. Nước Úc, vốn vẫn đòi mở một cuộc điều tra độc lập về nguồn gốc của virus gây đại dịch Covid-19, hiện đang bị những trừng phạt thương mại, đặc biệt nhắm vào đại mạch, thịt bò và rượu đóng chai, những sản phẩm mà Trung Quốc là thị trường hàng đầu thế giới.”

Nguồn: RFI/Thanh Phương

Tags: trung quốc, Úc