Ảnh minh họa: Một kho nhiên liệu tại Belgorod (Nga) bị bốc cháy dữ dội. Ảnh do bộ Cứu Trợ Khẩn cấp Nga công bố ngày 01/04/2022. AP.–

Một nhà máy hóa chất ở Dzerzhinsk, miền tây nước Nga phát nổ dữ dội hôm 04/05/2022, sau nhiều vụ hỏa hoạn tại một số cơ sở quân sự khác ngay trên lãnh thổ Nga, từ một viện nghiên cứu quân sự ở Tver, phía tây bắc Matxcơva, cho đến một nhà máy sản xuất đạn dược ở Perm, cách thủ đô Nga khoảng 1.100 km về phía đông, hay hai kho nhiên liệu ở Bryansk, gần biên giới với Belarus và Ukraina. Phải chăng Ukraina đã khởi động một cuộc chiến tranh phá hoại để chống Nga?

Trong một phân tích ngày 08/05, hãng tin Pháp AFP, đang tự hỏi là loạt sự cố trên đây tại Nga chỉ là trùng hợp ngẫu nhiên, hay đó là dấu hiệu cho thấy là chính quyền Ukraina đang thực hiện một chiến dịch phá hoại ngay bên trong nước Nga để đáp trả cuộc chiến tranh xâm lược mà Matxcơva đã khởi động vào ngày 24/02.

Nghi vấn lại càng dày đặc trong bối cảnh Kiev liên tục bị Matxcơva tố cáo về việc cho lực lượng đột nhập tấn công phá hoại cơ sở hạ tầng trên đất Nga, chẳng hạn như vụ phá hủy một kho xăng dầu tại thành phố Belgorod ở miền tây, chỉ cách biên giới Ukraina 35 cây số, bị cho là đã do hai chiếc trực thăng Ukraina thực hiện.

Một cuộc chiến tranh phá hoại bí mật do Ukraina tiến hành?

Theo AFP, kể từ khi xảy ra vụ hỏa hoạn tại Viện Nghiên Cứu Trung Ương của Lực Lượng Hàng Không Vũ Trụ Nga ở thành phố Tver hôm 21/04, đã khiến ít nhất 17 người thiệt mạng, mỗi vụ hỏa hoạn ở Nga, đặc biệt là ở những cơ sở nhạy cảm, luôn bị tình nghi là dấu hiệu cho thấy nước này đang hứng chịu một cuộc tấn công bí mật do Ukraina hay những người ủng hộ Kiev tiến hành.

Theo AFP, mặc dù chưa có ai lên tiếng tự nhận mình là tác giả các sự cố, nhưng giới phân tích cho rằng một số vụ nổ, đặc biệt là tại hai kho nhiên liệu, một quân sự và một dân sự, ở thành phố Bryansk, gần vùng biên giới với Ukraina và Belarus hôm 25/04, là do chính lực lượng Ukraina gây ra nhằm tấn công kẻ đang xâm lược nước mình.

Một cố vấn của TT Zelensky: Ukraina không phủ nhận hay xác nhận

Về các vụ hỏa hoạn tại Nga, ông Mykhaylo Podolyak, cố vấn tổng thống Ukraina, đã gọi đó là dấu hiệu cho thấy là trời đang trừng phạt Nga. Trong một tin nhắn đăng trên mạng Telegram, nhân vật này tuyên bố: “Các kho nhiên liệu lớn (tại Nga) thường xuyên bốc cháy… vì nhiều lý do khác nhau… Nghiệp chướng thật độc ác.”

Trong bài trả lời phỏng vấn của nhật báo Mỹ New York Times hôm 30/04, Oleksiy Arestovych, một cố vấn khác của ông Volodymyr Zelensky, cũng duy trì thái độ mập mờ về vai trò của Ukraina trong các “sự cố” tại Nga, khi nói thẳng rằng “Chúng tôi không xác nhận mà cũng không phủ nhận”, đồng thời nhắc lại ví dụ của Israel vốn không bao giờ thừa nhận các cuộc tấn công và ám sát bí mật của họ.

Tâm lý lo ngại dâng cao tại Nga

Theo AFP, trong bối cảnh bình thường, trên một đất nước rộng lớn như Nga, các vụ hỏa hoạn tại những nhà máy ở những vùng xa xôi thường ít được quan tâm. Thế nhưng vào lúc tâm lý lo ngại về một chiến dịch phá hoại có phối hợp từ phía Ukraina dâng cao, hơn một chục vụ nổ trong thời gian qua đã làm mạng xã hội Nga dậy sóng.

Các đám cháy trong tháng Tư vừa qua, đã thiêu rụi một căn cứ không quân ở phía bắc Vladivostok và một nhà máy điện ở Sakhalin, dù xảy ra tại miền viễn đông Nga, cách xa Ukraina, cũng đã làm dấy lên nhiều mối nghi ngờ.

Riêng về vụ nổ gần đây nhất tại nhà máy hóa chất Dzerzhinsk hôm 04/05, Igor Sushko, một tay đua người Ukraina, người thường xuyên loan tải hình ảnh hoặc video về các hành vi được cho là phá hoại – mà không đưa ra bằng chứng – bình luận: “Những người phá hoại Nga chống lại Putin đang tiếp tục công việc anh hùng của họ”.

Cơ sở hạ tầng vùng giáp giới Ukraina bị tấn công?

Đối với một số chuyên gia được AFP trích dẫn, vụ hỏa hoạn ở hai kho dầu tại Bryansk, nguồn vận chuyển nhiên liệu qua châu Âu, xuất phát từ các hành vi có chủ ý và có liên quan đến chiến tranh. Vụ này nằm trong một loạt những vụ tấn công dùng đến trực thăng hay drone, cũng như những hành động phá hoại rõ ràng nhắm vào cơ sở hạ tầng ở các tỉnh Kursk và Belgorod, gần biên giới Ukraina.

Giáo sư Phillips O’Brien, chuyên nghiên cứu về chiến lược tại Đại Học St Andrews ở Scotland, cho biết: “Không có gì để khẳng định đó là những hành vị phá hoại của Ukraina, ngoài thực tế là hầu hết các vụ hỏa hoạn đều nhắm vào các mục tiêu chiến lược hoặc quân sự”.

Thế nhưng, theo ông, những cuộc tấn công như vậy “hoàn toàn có thể nằm trong chiến lược của Ukraina”.

Nga đích danh tố cáo Kiev là thủ phạm

Về phía Nga, chính quyền hai tỉnh Belgorod và Kursk đã quy trách nhiệm cho những “kẻ phá hoại” đến từ Ukraina.

Theo Vyacheslav Gladkov, thống đốc vùng Belgorod, cuộc tấn công ngày 01 tháng 04 vào một kho nhiên liệu là kết quả của một vụ không kích do trực thăng Ukraina bay rất thấp để tiến vào thực hiện trên lãnh thổ Nga.

Truyền thông Nga cũng cho biết là hôm 01/05 vừa qua, một cây cầu xe lửa đã bị đánh sập ở quận Suzhansky của tỉnh Kursk của Nga, giáp với Ukraina. Thống đốc vùng Kursk Roman Starovoyt đã không ngần ngại cáo buộc Ukraina là đã phá hoại cây cầu, đồng thời tố cáo thêm vụ quân đội Ukraina pháo kích vào các trạm kiểm soát biên giới trong hai ngày liên tiếp 29 và 30/4.

Theo chính quyền địa phương, cây cầu xe lửa rõ ràng đã bị hư hại do bị đánh mìn. Một ủy ban của Nga đang điều tra vụ việc theo hướng hoạt động khủng bố.

TT Ukraina phủ nhận

Dẫu sao thì trên mặt chính thức, chính quyền Ukraina luôn luôn khẳng định rằng nước họ không hề tấn công vào lãnh thổ của Nga, bác bỏ các cáo buộc từ phía Nga.

Tổng thống Ukraina ngày 02/05 vừa qua đã khẳng định rằng quân đội nước ông không hề tiến hành các hoạt động trên lãnh thổ Nga. Theo ông Zelensky, xung đột chỉ giới hạn trong lãnh thổ Ukraina và chưa lan sang Nga, nhấn mạnh rằng quân đội Ukraina không hề có các hoạt động tác chiến trên đất Nga.

Tổng thống Zelensky còn nói thêm rằng quân đội Ukraine đang bảo vệ quê hương của họ và không có ý định chiếm đóng lãnh thổ Nga.

Anh Quốc ủng hộ việc đánh qua Nga

Còn theo New York Times, Anh Quốc là nước không ngần ngại ủng hộ việc Ukraina tấn công vào Nga. Theo ông James Heappey, một quan chức trong văn phòng ngoại trưởng Anh cho rằng đó là những cuộc tấn công “hoàn toàn hợp pháp”, do vai trò của các kho nhiên liệu và đạn dược trong cuộc xâm lược của Nga vào Ukraina.

Riêng đối với một số quan chức Lầu Năm Góc Hoa Kỳ, các lực lượng Nga ở Ukraina đang gặp khó khăn vì nguồn tiếp tế yếu kém, và các cuộc phá hoại nhắm vào các cơ sở hạ tầng tại Nga sẽ tác hại mạnh hơn đến nỗ lực chiến tranh của Matxcơva.

Nguồn: RFI/Trọng Nghĩa

Tags: Nga, Ukraina