Blogger Thái Văn Đường trong một video nói chuyện trên Youtube.

Blogger Thái Văn Đường, tên thật là Đường Văn Thái bị mất tích tại Thái Lan nơi ông đã sống tị nạn từ nhiều năm qua. Nhiều người quen và bạn bè lo ngại ông bị an ninh bắt cóc để đưa về Việt Nam xét xử vì đưa nhiều thông tin thuộc dạng “thâm cung bí sử” của nhiều quan chức cao cấp của Đảng Cộng sản lên mạng xã hội.

Ông Thái, 41 tuổi, sang Thái Lan tị nạn chính trị từ năm 2018 và sau đó được cấp quy chế tị nạn bởi Văn phòng Cao uỷ Liên Hiệp quốc về người tị nạn (UNHCR) ở Bangkok. Ông đưa nhiều tin về tham nhũng và đấu đá nội bộ của quan chức trung ương hoặc lãnh đạo nhiều địa phương của Việt Nam lên Facebook và Youtube, và có khoảng 120.000 người đăng ký theo dõi trên Youtube.

Những người quen của ông không liên lạc được với ông từ chiều thứ năm (13/4) và thông báo cho nhau trên mạng xã hội.

Nhà báo Lê Trung Khoa, chủ biên trang tin Thoibao.de và đang sinh sống ở Đức, là một trong những người đầu tiên loan tin về việc ông Đường Văn Thái mất tích. Ông nói với Đài Á Châu Tự Do (RFA) vào chiều ngày 14/4 về nội dung thông tin nhận được từ Thái Lan:

“Thái Văn Đường chiều ngày hôm qua (13/4- PV) tại Bangkok (Thái Lan) có một cuộc hẹn với một người bạn từ Việt Nam bay sang Bangkok. Hẹn đón ở sân bay Bangkok đó.

Sau đó buổi chiều hôm qua Thái Văn Đường có đi sân bay Bangkok (Suvarnbhumi- PV) và hành trình tôi đều có hết đây.

Sau đó vào buổi chiều hơn 15 giờ 30 gì đấy bắt đầu mất liên lạc và từ đó tới nay gọi điện vào máy điện thoại của Thái Văn Đường thì không thấy ai cầm máy hết.”

Trên kênh YouTube Thái Văn Đường, video cuối cùng ông này đăng là hai tuần trước với tiêu đề “Ngành công thương CẦN 11 tỷ đô hay phế truất Bộ trưởng,” tuy nhiên trên tab cộng đồng (community) của kênh, bài đăng cuối cùng của ông Thái lúc khoảng 2 giờ chiều ngày 14/4 viết:

“Dự kiến 18h50 tối nay, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinke(n) sẽ hạ cánh tại sân bay Nội Bài; có thể thêm 1 TNLT sẽ được rước qua bển.”

Một ngày trước đó, ông đăng tải hình ảnh lễ hội té nước Songkran của Thái Lan, tuy nhiên phóng viên phát hiện hình ảnh này là lễ hội té nước ở thành phố Pattaya mà báo chí đã đăng tải, chứ không phải hình ảnh ông chụp.

Bà Grace Bùi, một công dân Mỹ gốc Việt hiện đang sinh sống ở Bangkok, cho biết vào tối 14/4 bà nhận được tin Đường Văn Thái bị mất tích. Ngay tối đó bà cùng một số người Việt tị nạn đã đến phòng trọ của blogger này để tìm hiểu chuyện gì đang xảy ra.

Bà nói với RFA vào trưa ngày 15/4:

“Tối hôm qua (14/4) khi nghe tin tôi có chạy xuống nhà trọ của Đường để xem xét có chuyện gì xảy ra. Khi tới nơi thì thấy xe hơi của Đường ở nhà, cửa thì khoá. Tôi có nói chuyện với người hàng xóm thì ông ta nói sáng ngày 13/4 Đường có rời nhà buổi sáng bằng xe gắn máy rồi sau đó không ai có tin tức gì hết.

Những người tị nạn ở đây có gọi Whatsapp cho Đường nhưng không kết nối được. Gọi vào số điện thoại di dộng thì có đổ chuông nhưng không ai nghe máy.”

Bà Grace Bùi, một nhà hoạt động nhân quyền và thiện nguyện trợ giúp người tị nạn ở Thái Lan trong nhiều năm qua, cho RFA biết bà đã báo lên Văn phòng UNHCR và một số tổ chức nhân quyền quốc tế về việc mất tích của ông Đường Văn Thái.

Việc một người Việt sống bất hợp pháp ở Thái Lan mất tích có thể có các nguyên nhân như là do bị cảnh sát di trú Thái bắt, tai nạn giao thông hay tệ hơn là bị an ninh Việt Nam bắt giữ như trường hợp của ông Trương Duy Nhất, một blogger của RFA, vào đầu năm 2019.

Tuy nhiên, bà cho rằng ít có khả năng bị cảnh sát Thái bắt giữ căn cứ vào việc gọi điện thoại vào số di động của Đường Văn Thái có tiếng chuông nhưng không ai bắt máy. Theo bà, nếu bị cảnh sát bắt, người bị bắt vẫn có thể dùng điện thoại để liên lạc với người thân hoặc bạn bè trước khi bị tịch thu điện thoại.

Việc điện thoại đổ chuông nhưng không có người nghe cho thấy khả năng Đường Văn Thái bị tai nạn giao thông là thấp, một người quen của blogger này nói với RFA trong điều kiện giấu tên vì lý do an ninh. Người này cũng chia sẻ ông Đường Văn Thái đã có cuộc phỏng vấn định cư với UNHCR qua video vài giờ trước khi bị mất tích.

Phóng viên gọi điện cho Cảnh sát di trú Thái Lan nhưng điện thoại trả lời tự động cho biết cơ quan này chỉ tiếp nhận điện thoại trong giờ hành chính. Chúng tôi có gửi email cho họ nhưng chưa nhận được trả lời.

Bị an ninh Việt Nam bắt cóc?

Ông Đường Văn Thái, người đã tốt nghiệp cao học nông nghiệp về quản lý đất đai, từng làm việc cho một cơ quan Nhà nước ở huyện Đông Anh, Hà Nội. Sau khi bỏ việc, ông làm nghề tự do và tham gia một số phong trào phản đối chính quyền và thiện nguyện ở vùng núi phía bắc.

Ông có tham gia nhóm “Lều của đầy tớ,” một trang Facebook chia sẻ thông tin về nhà cửa dinh thự của quan chức cộng sản. Ông cũng đưa nhiều tin tức khó kiểm chứng về tham ô hay sự cấu kết giữa các quan chức hay của quan chức và doanh nghiệp sân sau. Cũng có nhiều tin tức ông đưa ra đúng với thực tế diễn ra sau đó.

Bà Grace Bùi không loại trừ khả năng ông Đường Văn Thái bị an ninh Việt Nam bắt giữ. Bà nói với RFA:

“Đường (Văn Thái- PV) làm rất nhiều video thì khả năng bị cảnh sát Việt Nam bắt rất là cao nhưng giờ mình cũng chưa kết luận được gì.”

Kênh YouTube của ông này tạo dựng từ năm 2020, có gần 800 video với hơn 37 triệu lượt xem.

Bà Grace cho rằng nếu an ninh Việt Nam bắt cóc Đường Văn Thái, có thể sau một vài ngày báo chí Việt Nam sẽ đưa tin bắt giữ hoặc “tự đầu thú,” giống như trường hợp của Trương Duy Nhất hoặc Trịnh Xuân Thanh, người bị bắt cóc từ Đức năm 2017 khi đang xin tị nạn và bị đưa về Việt Nam.

Ông Lê Trung Khoa cho RFA biết ông cũng nhận được thông tin bắt cóc và đưa về Việt Nam trong chiều 13/4. Ông nói:

“Nguồn tin thứ hai báo từ Hà Nội là Thái Văn Đường đã bị bắt đưa về Việt Nam.”

Một người quen của Đường Văn Thái, người hiện ở Việt Nam và không muốn nêu tên vì lý do an ninh, cho RFA biết đã nhận được thông tin từ một số nguồn tin khả tín nói rằng blogger này bị bắt và đưa về Hà Nội. Hai tuần trước khi Phạm Đoan Trang bị bắt, chính các nguồn tin này đã mật báo cho người này và người này đã chuyển cho nhà báo-nhà hoạt động nhân quyền nổi tiếng nhưng lời cảnh báo bị lờ đi.

Người này cho biết thêm, khác với trường hợp Trịnh Xuân Thanh và Trương Duy Nhất, truyền thông Nhà nước Việt Nam sẽ hoàn toàn im lặng và Đường Văn Thái sẽ bị trừng phạt một cách âm thầm vì một số bài viết về quan chức công an cao cấp trong thời gian gần đây.

Chúng tôi có gọi điện cho Bộ Công an và Bộ Ngoại giao cùng Đại Sứ quán Việt Nam tại Bangkok để hỏi thông tin về Đường Văn Thái nhưng không có ai trả lời. Chúng tôi cũng gửi email tới các cơ quan này nhưng chưa nhận được phản hồi.

Đường Văn Thái là một nhân vật nhiều tranh cãi. Trong khi có nhiều người thường xuyên theo dõi tin tức chia sẻ từ người này trên Facebook và YouTube thì có một số người khác cho rằng tin tức mà ông chia sẻ không có độ tin cậy cao.

Trong video gần đây, Đường Văn Thái nói về “ngôi sao đang lên” của công an Việt Nam, thiếu tướng Đinh Văn Nơi, rằng ông này đã có quan hệ tình ái với một phụ nữ rồi bỏ rơi khi người này mang thai hay nhận tiền hối lộ để thả nhiều người bị bắt khi đang đánh bạc, những thông tin này chúng tôi không thể kiểm chứng.

Trong số những quan chức Việt Nam bị Đường Văn Thái gọi tên trên các bài nói chuyện có cả Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng, và Thứ trưởng thường trực Bộ Công an Thượng tướng Trần Quốc Tỏ.

Báo chí Nhà nước như Công an Nhân dân, Quân đội Nhân dân và Báo Bắc Giang… có nhiều bài viết từ năm 2021 gọi Đường Văn Thái là “con rối chống phá đất nước” hay “phần tử cơ hội chính trị” vì bị cho là có nhiều bài viết xuyên tạc chống phá đảng và nhà nước, và bôi nhọ quan chức của chế độ.

Nguồn: RFA

Tags: nhân quyền