Máy bay huấn luyện của Việt Nam rơi ở huyện Nghĩa Đàn, tỉnh Nghệ An hôm 26/7/2018. Photo Zing.vn

Khoảng thời gian cuối tháng Mười Một năm 2018 đã chứng kiến một hiện tượng lạ: một trong những lần thật hiếm hoi, vài tờ báo nhà nước ở Việt Nam công khai hoạt động “Trung đoàn 921 về Yên Bái: Su-22 đoàn KQ Sao Đỏ rời Hà Nội, lên chốt giữ vùng Tây Bắc” – theo Soha.vn.

Chủ ý ‘làm lộ bí mật nhà nước’?

Theo bản tin còn hơn cả đặc biệt trên, toàn bộ lực lượng máy bay Su-22, phi công, thợ máy và vũ khí, trang bị của Trung đoàn 921 đã chuyển sân từ Nội Bài về Yên Bái làm nhiệm vụ canh trời Tây Bắc của Tổ quốc. Sân bay Yên Bái trước đây là căn cứ của Trung đoàn không quân 931 (nay đã giải thể) sử dụng tiêm kích MiG-21. Để đón các máy bay Su-22 của Trung đoàn không quân 921, sân bay Yên Bái đã được đầu tư lớn để nâng cấp, kéo dài đường băng, xây dựng cơ sở hạ tầng nhằm phục vụ đơn vị đóng quân lâu dài…

Vì sao báo chí nhà nước lại dám công bố sự kiện trên khi việc bố trí lực lượng quân sự và các kế hoạch chuyển quân, dù vào thời bình, vẫn thuộc loại bí mật quân sự và được xếp trong danh mục bảo vệ bí mật của Bộ Quốc phòng? Vì sao những tờ báo này lại không sợ bị truy tố vì ‘cố ý làm lộ bí mật nhà nước’?

Việc công bố trên càng trở nên lạ lùng khi từ trước tới nay trên mặt báo chí nhà nước cực kỳ hiếm thông tin chuyển quân loại này, dù đôi khi mạng xã hội đã phát hiện vài dấu hiệu và biểu hiện cho thấy có những cuộc vận chuyển khí tài quân sự từ Bắc và Nam hoặc theo chiều ngược lại.

Khách quan mà xét, có thể cho rằng cuộc chuyển quân của đoàn không quân Sao Đỏ là hết sức bình thường và bản tin của Soha.vn cũng là chẳng có gì đặc biệt, nếu không vướng vào yếu tố… Trung Quốc.

Hiện tượng trên lại có nét khá tương đồng với một sự kiện khác xảy ra vào năm 2016, chỉ có điều mãi cho đến nay vẫn chưa hề được Bộ Quốc phòng Việt Nam hay bất kỳ tờ báo nhà nước nào công bố.

Tên lửa và dầu khí

Để đối chọi với những quả tên lửa mà Trung Quốc đưa ra đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa, quân đội Việt Nam đã âm thầm đưa tên lửa ra quần đảo Trường Sa vào năm 2016. Nhưng điều lạ lùng là tin tức về chuyện Việt Nam “can đảm” mang tên lửa ra Trường Sa không phải được công bố bởi Bộ Quốc Phòng của viên tướng được một số người xem là “quan văn” – ông Ngô Xuân Lịch, mà lại được tiết lộ vào tháng Tám năm 2016 bởi hãng tin Anh Reuters, dẫn nguồn từ một “thông tin tình báo,” cho thấy Hà Nội đã vận chuyển các giàn phóng tên lửa từ đất liền tới 5 căn cứ ở quần đảo Trường Sa.

Bản tin của Reuters dẫn rằng Thứ trưởng Quốc phòng Việt Nam, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, đã nói với Reuters tại Singapore hồi tháng Sáu năm 2016 rằng Hà Nội không có giàn phóng tên lửa hay vũ khí như thế tại Trường Sa, nhưng bảo lưu quyền thực hiện bất kỳ biện pháp nào. Nguyên văn lời nói của tướng Vịnh là: “Di chuyển bất kỳ loại vũ khí nào đến bất kỳ khu vực vào bất kỳ lúc nào trong vùng lãnh thổ có chủ quyền của chúng tôi là quyền hợp pháp của chúng tôi”. Đây là một khẩu khí “lạ” của tướng Vịnh. Trước đây chưa từng xuất hiện những ngôn từ này nơi viên tướng bị coi là rất thiếu minh bạch về quan điểm đối ngoại.

Việc Việt Nam đưa tên lửa ra Trường Sa nằm trong bầu không khí quan hệ Việt – Trung có phần căng thẳng, Trung Quốc liên tiếp xua tàu hải giám và tàu cá vào Biển Đông để gây hấn và bắn giết ngư dân Việt. Cũng khi đó, những mỏ dầu khí mà Việt Nam dự kiến khai thác như Cá Rồng Đỏ (liên doanh với Công ty Repsol của Tây Ban Nha) và Lan Đỏ (liên doanh với Tập đoàn dầu khí Rosneft của Nga) đều bị Trung Quốc đặt vào tầm ngắm và chuẩn bị đe dọa. Sang năm 2017, Repsol đã chính thức thất thủ và phải cuốn cờ tháo chạy khỏi mỏ Cá Rồng Đỏ bởi có đến vài trăm tàu Trung Quốc bao vây mỏ dầu khí này. Thậm chí hải quân Trung Quốc còn đe dọa sẽ tấn công quần đảo Trường Sa nếu Việt Nam khai thác Cá Rồng Đỏ.

Năm 2018, Việt Nam lại âm thầm định cùng Repsol khai thác Cá Rồng Đỏ. Nhưng một lần nữa, kế hoạch này lại thất bại thê thảm bởi ‘đồng chí tốt’ Trung Quốc.

Cho tới nay, toàn bộ các mỏ Cá Rồng Đỏ, Lan Đỏ và kể cả mỏ Cá Voi Xanh ở ngoài khơi Quảng Nam, Quảng Ngãi đều đang bị đình hoãn khai thác.

Những biểu hiện về ‘chiến tranh dầu khí’ giữa Việt Nam và Trung Quốc ở Biển Đông là ngày càng rõ ràng. Nhưng liệu còn những dấu hiệu và tín hiệu nào khác về một cuộc xung đột quân sự trên đất liền trong tương lai không xa?

Một chỉ dấu tiền chiến tranh?

Cho tới hôm nay, bản tin “Trung đoàn 921 về Yên Bái: Su-22 đoàn KQ Sao Đỏ rời Hà Nội, lên chốt giữ vùng Tây Bắc” của trang Soha.vn đã tồn tại được nhiều ngày, trong khi rất nhiều trường hợp báo nhà nước phải gỡ những bài ‘nhạy cảm’ chỉ sau vài giờ đồng hồ đăng tải trên mạng do lệnh miệng của Ban Tuyên giáo trung ương – một thứ vòng kim cô tư tưởng như một đặc thù không thể thiếu của ‘nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa’ ở Việt Nam.

Do vậy, chỉ có thể cho rằng bản tin trên của Soha.vn được bật đèn xanh của không chỉ ban Tuyên giáo trung ương mà còn cả từ cấp cao hơn – Bộ Quốc phòng, Thường trực ban bí thư và thậm chí cả bí thư quân ủy trung ương Nguyễn Phú Trọng.

Rất có thể, mối quan hệ ‘mười sáu chữ vàng’ Việt – Trung và cả vài cuộc giao lưu quốc phòng vừa diễn ra giữa quân đội ‘hai nước anh em xã hội chủ nghĩa’ đã chỉ có ý nghĩa như một bức tranh che đậy cái vùng phía sau của nó đang đen dần, như một cơn giông tố đang hình thành và lừ lừ trùm lên vùng biên giới phía Bắc Việt Nam, nhất là vùng Tây Bắc – nơi mà “đoàn không quân Sao Đỏ anh hùng” vừa được chuyển đến để ‘làm nhiệm vụ canh trời Tây Bắc của Tổ quốc’.

Cũng rất có thể, Bộ Quốc phòng Việt Nam cùng quân ủy trung ương của ông Nguyễn Phú Trọng – bằng chỉ đạo cho công khai cuộc chuyển quân của đoàn không quân Sao Đỏ lên vùng Tây Bắc – đang muốn lặp lại chiến thuật ‘răn đe Trung Quốc’ khi Việt Nam mời cả một hàng không mẫu hạm của quân đội Hoa Kỳ – USS Carl Vinson – đến ‘giao lưu quân sự’ tại cảng Đà Nẵng vào tháng Ba năm 2018.

“Nói về Không quân Việt Nam, không thể không nhắc tới Trung đoàn 921 – Đoàn không quân Sao Đỏ, anh cả của lực lượng không quân tiêm kích Việt Nam với những chiến công lẫy lừng, khiến những phi công sừng sỏ của Không quân và Không quân hải quân Mỹ phải khiếp sợ và nể phục” – Soha.vn kết thúc bản tin.

Chỉ có điều cho tới nay Bộ Quốc phòng và báo chí nhà nước Việt vẫn tuyệt đối câm lặng về vụ có đến hai chiếc Su-22 và một máy bay CASA của không quân Việt Nam bị ‘rơi’ vào giữa năm 2016. Quá nhiều bí ẩn của vụ việc này vẫn được cố thủ trong ngăn kéo. Nhưng nhiều thông tin ngoài lề cho biết thủ phạm bắn rơi Su-22 của Việt Nam, không phải ai khác, chính là “bạn vàng” Trung Quốc.

Chưa kể một chiếc Su khác – có được từ tiền đóng thuế của hàng triệu dân Việt – bị rơi thật – tức tự rơi mà chẳng bị kẻ nào bắn phá – vào tháng Bảy năm 2018 tại Nghệ An, mà chỉ có thể kết luận rằng trình độ lái máy bay, điều hành bay và có thể cả khả năng tác chiến trên không của không quân Việt Nam là ‘trên cả tuyệt vời’.

Nguồn: Phạm Chí Dũng @ VOA Tiếng Việt