Phủ tổng thống Đài Loan đã chuyển ngay thông điệp hết sức biết ơn tới Washington về việc phê duyệt giấy phép.

Trong một tuyên bố công bố hôm nay, văn phòng của bà Thái Anh Văn ghi nhận : « Quyết định của chính phủ Hoa Kỳ sẽ không chỉ giúp Đài Loan nâng cao năng lực phòng thủ, mà còn mang lại lợi ích to lớn cho an ninh và ổn định trong khu vực ».

Trả lời hãng tin Pháp AFP, tướng Trần Trung Cát (Chen Chung Chi), phát ngôn viên bộ Quốc Phòng Đài Loan, cho rằng quyết định của Mỹ là một « bước đột phá » trong cả một tiến trình mà Đài Loan sẽ « từng bước thực hiện ».

Phát ngôn viên Đài Loan không cho biết thêm chi tiết, nhưng theo AFP, từ năm ngoái, vào lúc quan hệ đang xấu đi với Trung Quốc, Đài Loan đã đề ra một kế hoạch tự đóng tàu ngầm sau khi thấy rằng không thể mua được tàu ngầm đóng sẵn từ Mỹ.

Đài Loan đã tìm mua công nghệ chế tạo tàu ngầm của các tập đoàn vũ khí Mỹ, nhưng thương vụ này cần phải được bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ phê duyệt, điều vừa được thực hiện.

Đối với AFP, quyết định của Mỹ rất có thể là sẽ khiến Bắc Kinh tức giận, vì Trung Quốc luôn luôn coi Đài Loan là một phần lãnh thổ của mình, và không loại trừ việc dùng võ lực để sát nhập.

Về phía Mỹ, việc cho phép chuyển giao công nghệ chế tạo tàu ngầm cho Đài Loan được đưa ra chỉ một tháng sau khi tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký ban hành luật mới về Đài Loan, cho phép các quan chức cấp cao Hoa Kỳ sang thăm Đài Loan. Trung Quốc đã phản đối động thái đó, đòi Mỹ cắt đứt các trao đổi chính thức với Đài Loan để tránh « gây tổn hại cho quan hệ Trung-Mỹ ».

Đài Bắc từ lâu vất vả tìm mua thiết kế tầu ngầm mà không được. Tháng 4 năm 2001, tổng thống Mỹ thời đó là George W. Bush đã phê chuẩn việc bán 8 tàu ​​ngầm quy ước cho Đài Loan, nhưng hồ sơ không hề tiến triển, buộc Đài Loan phải nghĩ đến việc tự chế tạo.

Phải nói là từ hơn 40 năm nay, Mỹ đã không còn đóng tàu ngầm thông thường, Đài Loan cũng từng muốn mua thiết kế tàu ngầm của Đức và Tây Ban Nha, nhưng không thành công vì hai nước đó từ chối để khỏi đụng chạm Trung Quốc.

Hải Quân Đài Loan hiện đang điều hành một đội tàu ngầm gồm 4 chiếc, đều mua từ nước ngoài, nhưng chỉ có hai trong số này là có năng lực tác chiến, hai chiếc còn lại thuộc loại được Mỹ sản xuất từ những năm 1940, và chỉ được dùng để huấn luyện vì đã quá cũ.

Nếu mọi việc suôn sẻ, thì phải chờ thêm 10 năm nữa thì Đài Loan mới có được chiếc tàu ngầm tự chế tạo đầu tiên.

Tư lệnh Mỹ: Biển Châu Á quan trọng với Mỹ

Động thái hỗ trợ Đài Loan cũng được Mỹ thể hiện cùng lúc với việc Hải Quân Hoa Kỳ cho hải đội tác chiến tàu sân bay Theodore Roosevelt tiến vào Biển Đông, cùng thao diễn trong hai ngày 06-07/04 với Hải Quân Singapore ở khu vực phía nam.

Phát biểu vào hôm qua, 07/08 với một số nhà báo trên tàu sân bay Theodore Roosevelt, chuẩn đô đốc Steve Koehler, tư lệnh Hải Đội Tác Chiến Tàu Sân Bay số 9 của Hải Quân Mỹ, đã khẳng định rằng hoạt động của Hoa Kỳ trên Biển Đông hay bất kỳ nơi nào trong vùng biển quốc tế, đều nhằm bảo vệ quyền tự do hàng hải, tự do thương mại, trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế.

Tư lệnh Mỹ không nói cụ thể đến các căng thẳng ở Biển Đông, nhưng cho rằng sự hiện diện của Hải Quân Mỹ trong vùng châu Á-Thái Bình Dương có ý nghĩa quan trọng để gởi đi thông điệp theo đó các « vùng biển chung » phải được rộng mở cho thương mại tự do.

Nguồn: REUTERS, RFI/Trọng Nghĩa